Kies een taal
Vorige week vrijdag zou tijdens de ministerraad een besluit worden genomen over eventuele proefboringen naar schaliegas. Volgens een onderzoeksrapport zou dit “veilig” kunnen gebeuren in Nederland. Het onderwerp ligt echter zeer gevoelig, omdat er veel verzet is in de drie plaatsen die zijn aangewezen voor de boringen. Bovendien is er verdeeldheid in de regering. De VVD is voor, maar coalitiepartner PvdA wil liever wachten totdat zeker is dat de proefboringen ‘voldoende’ veilig kunnen gebeuren.
Het besluit werd uiteindelijk over het weekend getild en afgelopen maandag maakte VVD-minister Kamp van Economische Zaken bekend dat er pas “medio volgend jaar” een besluit wordt genomen. Kamp verklaarde, schrijft NRC Handelsblad, dat hij eerst “een uitgebreide discussie wil organiseren met omwonende en lokale politici” en een rapport met gevolgen voor het milieu, dat volgende maand wordt gepubliceerd, wil afwachten.
Duidelijk is, schrjift Michael Persson vandaag in de Volkskrant, dat de schaliegasdiscussie ervoor heeft gezorgd dat het 'D-woord' weer helemaal terug is: zonder voldoende Draagvlak in de regio, geen proefboringen. Daar lijkt het althans op.
In haar column in NRC Handelsblad wijst Louise O. Fresco hier ook op, zij licht toe:
Draagvlak betekent dat er voldoende vertrouwen is dat politici ondanks alle onzekerheid de beste keuzes maken, en bereid zijn daar de verantwoordelijkheid voor te nemen, inclusief de persoonlijke consequenties. […] De perceptie van de bevolking is dat het de politiek uitsluitend om electoraal gewin op de korte termijn gaat. Dit gebrek aan vertrouwen wakkert het verzet tegen allerlei maatregelen en de voortdurende roep om meer onderzoek aan. We zien dit nu bij de besluitvorming over schaliegas.
Niet alleen in Nederland ontbreekt het aan draagvlak. “De publieke opinie staat een Europese gasrevolutie in de weg”, kopte EUobserver.com gisteren. Onder invloed van de milieuorganisaties, die lijnrecht tegenover de industrie staan, zijn de burgers bang voor de milieugevolgen van fracking, de techniek die wordt gebruikt om schaliegas te produceren. Fracking vervuilt en verspilt het water (de techniek benodigt grote hoeveelheden water) en veroorzaakt aardbevingen.
Maar de conventionele gasreserves raken op (naar verwachting is Nederland over tien jaar geen gasexporteur meer, maar gasimporteur) en dit betekent niet alleen meer afhankelijkheid van landen met veel aardgasvoorraden, lees: Rusland, de gasbaten zullen teruglopen en overheidsinkomsten drukken (vorig jaar leverde de gasproductie Nederland zo’n 12 miljard euro op). De politiek moet dus wel wat doen.
In het Verenigd Koninkrijk “zijn premier Cameron en minister van Financiën Osborne enthousiaste voorvechters van gasboringen geworden, zij streven ernaar dat het VK het eerste Europese land wordt dat de Amerikaanse schaliegasrevolutie evenaart”, schrijft EUobserver.com. Op verschillende plekken zijn al proefboringen aan de gang ondanks protesten van tegenstanders, zoals in Balcombe, en aardbevingen twee jaar geleden in Lancashire.
Ook in Polen zijn proefboringen in volle gang. Volgens dagblad Rzeczpospolita, wordt er zelfs al sinds een maand schaliegas gepompt uit een bron in het noorden van het land. In Polen lijkt de kop van EUobserver.com niet op te gaan, de publieke opinie lijkt hier eerder voorstander te zijn. In een commentaar schrijft de krant namelijk dat het hoopt dat de regering “haar opstelling nu zal herzien” ten aanzien van de schaliegassector en de “legendarische barrières” zal slechten die bedrijven in de weg zitten die in Polen naar schaliegas willen boren. Gezien het verleden beseffen de Polen misschien beter wat afhankelijkheid van Rusland kan betekenen.
Ten opzichte van het Verenigd Koninkrijk en Polen lijkt de discussie in Nederland nog in de kinderschoenen te staan. Volgende maand zal er meer bekend zijn over de milieugevolgen in Nederland van schaliegaswinning, maar dan nog weten we niet alles, de techniek is daar te recent voor. Het is aan de politiek om de burgers zo zorgvuldig mogelijk voor te lichten en daarbij is het dus zaak dat het vertrouwen van die burgers weer wordt gewonnen. Wil dit niet lukken, dan moeten ook de burgers hun eigen verantwoordelijkheid nemen en beseffen dat als ze geen schaliegas willen, het nu misschien echt tijd is dat ze hun energieverbruik drastisch verminderen.
