Kies een taal
Je zou kunnen zeggen dat het glas halfvol is: staatshoofden en regeringsleiders van de 17 eurolanden hebben op de crisistop in Brussel klaarblijkelijk flinke vooruitgang geboekt. Aan de redding van Griekenland gaan nu naar verluidt toch ook private schuldeisers [banken, red.] meebetalen. Dit heeft Angela Merkel weten door te boksen, waarmee ze de weerstand van de Franse regering en vooral van de Europese Centrale Bank heeft overwonnen.
Dat is een opmerkelijk succes voor de bondskanselier. Ook bij andere, nog belangrijker detailvragen heeft men in Brussel ogenschijnlijk vooruitgang geboekt. In vergelijking met wat er een paar dagen eerder nog mocht worden verwacht, is de top een aangename verrassing geworden.
In werkelijkheid is het glas echter half leeg. Doel van de top was om de vrees weg te nemen dat de crisis naar steeds meer landen zou overslaan. Het is nog maar de vraag of dat is gelukt.
Het voornaamste kwaad van de eurocrisis, dat Griekenland op eigen kracht zijn staatsschuld niet meer kan aflossen, blijft namelijk bestaan. De aangekondigde herstructurering van de schuld is veel te bescheiden om de solvabiliteit van Griekenland te herstellen. Het land zal aan het infuus van de europartners blijven hangen.
De strategie van de kleine stapjes moet voorbij zijn
Ook de manier waarop het Europese reddingsfonds garant staat voor nieuwe Griekse staatsobligaties met een lange looptijd heeft het karakter van een langdurige financiële ondersteuning. Zo bezien betekent de Brusselse top een stap verder in de richting van een transferunie. Prompt steeg gisteren de rente die geldschieters bij de aankoop van Duitse staatsobligaties vragen.
Een ieder die om een echte noodsprong vraagt, krijgt echter het verwijt wereldvreemd te zijn: zo werkt het in de politiek nu eenmaal niet. Net als bij andere ingewikkelde kwesties, zoals de hervorming van sociale stelsels, is alleen een geleidelijke aanpak haalbaar.
Maar wie zo redeneert, begrijpt het karakter van de eurocrisis verkeerd. Elke adempauze die de Europese politiek zich in deze kwestie weet te verschaffen heeft een hoge prijs. De problemen worden in de tussentijd alleen maar groter en wel in een enerverend tempo.
Als er in de lente van 2010 doortastende maatregelen waren getroffen om het probleem Griekenland op te lossen, had Portugal in elk geval waarschijnlijk geen beroep hoeven doen op het noodfonds. De zogenaamde pragmatische aanpak daarentegen, namelijk steeds alleen het hoogstnoodzakelijke doen, heeft ertoe geleid dat de Griekse schuldenberg nu vele malen hoger is dan een jaar geleden en dat een land als Italië zelfs al wordt beschouwd als kandidaat voor een schuldencrisis.
De strategie van de kleine stapjes is nu anderhalf jaar lang uitgetest. Europa kan zich dat niet nog eens anderhalf jaar permitteren.
Opinie
De ECB heeft gewonnen
De Europese Centrale Bank heeft een slag verloren maar de oorlog gewonnen, aldus Handelsblatt. Nu de politieke leiders het bedrag om Griekenland te redden hebben verhoogd en de bevoegdheden van het reddingsfonds heeft uitgebreid, heeft de EU "veel sterker ingegrepen om Athene te hulp te komen. Dat is precies wat de ECB altijd al wilde, omdat de bank in het verleden vaak de enige was die zich genoodzaakt zag obligaties op te kopen om te voorkomen dat het land, dat zwaar in de schulden zit, failliet zou gaan." Uiteindelijk "zijn de politici de ECB hiermee te hulp geschoten", meent Handelsblatt. "Voortaan kan de bank zich concentreren op het monetaire beleid en het financiële beleid overlaten aan de ministers van Financiën. Dat is de ECB een nederlaag meer dan waard."
