Betogers gaan in Split de straat op na de arrestatie van Ante Gotovina in december 2005.

Een nieuwe bladzijde in het geschiedenisboek

De veroordeling op 15 april van voormalig generaal Gotovina wegens oorlogsmisdaden in het voormalige Joegoslavië is zeer slecht gevallen bij de Kroaten die hem als oorlogsheld beschouwen. Maar volgens een columniste van Novi list is dit vonnis ook een gelegenheid bij uitstek om na te denken over wat er in het verleden is gebeurd.

Gepubliceerd op 20 april 2011 om 16:03
Betogers gaan in Split de straat op na de arrestatie van Ante Gotovina in december 2005.

Het slechte nieuws afkomstig van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag heeft de Kroatische regering overvallen. Zij verschanst zich binnen haar vier muren, wordt door een politiemacht beschermd en is kennelijk verbijsterd door het vonnis. Generaal Ante Gotovina en zijn collega Mladec Markac zijn veroordeeld tot respectievelijk 25 en 18 jaar gevangenisstraf, wegens misdaden die zij hebben begaan tijdens Operatie Storm in 1995. Daarbij heroverden Kroatische troepen de regio Krajina in het zuiden van het land; 324 Serviërs vonden de dood en 90.000 anderen werden gedeporteerd, volgens het Joegoslavië-tribunaal.

Juridisch en politiek gezien zal dit vonnis even diverse als tegenstrijdige interpretaties oproepen. Hoe het uiteindelijk zal aflopen, weten we echter pas nadat er uitspraak is gedaan in het beroep dat de verdediging heeft aangekondigd. Ondertussen moet de Kroatische publieke opinie, die laaiend is over deze in haar ogen onrechtvaardige en vernederende veroordeling, op drie zaken worden gewezen.

Het tribunaal twijfelde niet over de legitimiteit van de oorlog

Ten eerste twijfelde het Joegoslavië-tribunaal op geen enkele wijze over de legitimiteit van de oorlog tegen de Servische bezetting en van Operatie Storm, waardoor een derde van het Kroatische grondgebied kon worden bevrijd. Daarmee heeft het tribunaal de argumenten uit handen geslagen van degenen die beweerden dat Den Haag het toneel vormde van een anti-Kroatisch complot, waarbij het legitieme recht van het volk om zich te verdedigen werd betwist.

Ten tweede heeft het Joegoslavië-tribunaal geen enkel vraagteken gezet bij de stichting van de onafhankelijke staat Kroatië begin jaren negentig, terwijl gewapende troepen van Slobodan Milosevic ons aanvielen en een deel van de bevolking [de Servische minderheid] in opstand kwam. Op geen enkele wijze heeft het tribunaal, zelfs niet impliciet, gesuggereerd dat de fundamenten van Kroatië op een misdrijf zijn gebouwd.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Veroordeeld omdat ze de ogen hebben gesloten voor de misdaden

Ten derde zijn de generaals niet schuldig bevonden omdat ze als hoogste commandant leiding hebben gegeven aan Operatie Storm; ze zijn veroordeeld omdat ze de ogen hebben gesloten voor de misdaden die tegen Servische burgers zijn begaan; ze zijn veroordeeld omdat ze deze misdaden niet hebben verhinderd en omdat ze personen die huizen in brand staken, ouderen vermoordden en hun bezittingen plunderden, niet uit het leger verwijderden. Als ze dit onmisbare deel van de verantwoordelijkheid van elke commandant in de oorlog hadden aanvaard, zouden ze niet zijn veroordeeld en evenmin elders zijn berecht.

Deze preciseringen zijn erg belangrijk uit het oogpunt van billijkheid, maar ook vanwege respect voor de nationale geschiedenis. Ze zijn ook bedoeld om een eind te maken aan de misleidende gedachte dat elke veroordeling van een Kroaat wegens oorlogsmisdaden automatisch een anti-Kroatische daad is.

Reacties

Gevoelens van vernedering en onrechtvaardigheid

De veroordeling van Ante Gotovina was "een schok" voor de Kroaten, stelt Večernji list. Op 15 april gingen vlak na het vonnis tienduizenden mensen de straat op in Zagreb en andere Kroatische steden om uiting te geven aan hun afkeer van het 'verraad' van hun regering. Velen koelden hun woede op de symbolen van de Europese Unie. De Partij van het Recht (extreemrechts) riep zelfs op de onderhandelingen voor toetreding van Kroatië tot de EU op te schorten. Volgens een peiling van Jutarnji list, die onmiddellijk na de aankondiging van het tribunaal werd gehouden, is slechts 23 procent van de Kroaten voorstander van toetreding tot de EU. Van de ondervraagden voelt 86,9 procent zich "vernederd" door het vonnis van het Joegoslavië-tribunaal en 95,4 procent betitelt het als "onrechtvaardig".

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp