Libië wordt beschoten vanaf een Amerikaans oorlogsschip in de Middellandse Zee, 19 maart 2011.

Gerechtvaardigde interventie met vage doelen

Het primaire doel van operatie ‘Odyssey Dawn’ – de Libische burgers in bescherming nemen tegen aanvallen van het leger van Khadaffi – is gerechtvaardigd oordeelt de Europese pers, die daarnaast vraagtekens zet bij de andere doelen van deze interventie, namelijk aardolie, de val van Khadaffi en het imago van de Franse president Sarkozy.

Gepubliceerd op 21 maart 2011 om 15:37
Libië wordt beschoten vanaf een Amerikaans oorlogsschip in de Middellandse Zee, 19 maart 2011.

Dit is een “meer Europese oorlog” schrijft commentator Xavier Vidal-Folch in El País, die van mening is dat de “aanval op Libië”, net als in 1999 in Kosovo, “van start is gegaan op het moment waarop de westerse publieke opinie humanitair gezien op een punt van ‘no return’ was aangekomen: het rechtvaardige Europese geweten kon niet nog meer moordpartijen tolereren die zich voor zijn neus afspeelden”. Maar de oorlog in Libië “is meer geïmproviseerd” en “kan op alle mogelijke zegens rekenen” van de Veiligheidsraad van de VN. Deze “strikte internationale wettelijke basis is de sleutel die een ‘rechtvaardige oorlog’ onderscheidt van een oorlog die dat niet is”.

Operatie Odyssey Dawn is voor een groot deel de ‘rechtvaardige oorlog’ waarover Cicero en Thomas van Aquino spraken”, schrijft de commentator van Rzeczpospolita, Marek Magierowski, volgens wie “moslims zich met het ongelovige Westen verenigen om een gevaarlijke gek ten val te brengen”.

Voor România Libera gaat het bovenal omeen “oorlog ‘à la française’”. Het Roemeense dagblad benadrukt dat de Franse president de NAVO bij het “spektakel” links heeft laten liggen, want Sarkozy “moet voor alles het aanzien van Frankrijk in de Arabische wereld herstellen. Parijs wordt namelijk beticht van een te amicale houding ten aanzien van bepaalde dictators. Bovendien heeft hij de steun van zoveel mogelijk Arabische landen nodig om een aanval te rechtvaardigen die geen gelijkenis vertoont met die op Irak. Tot slot heeft Sarkozy deze oorlog nodig – net als die in Georgië [in 2008] – om zijn imago op te vijzelen met het oog op de aankomende presidentsverkiezingen.

Maar, schrijft Xavier Vidal-Folch in El País, “anders dan in Kosovo speelt Frankrijk nu een vooraanstaande rol, terwijl Duitsland nauwelijks een vinger in de pap lijkt te hebben.” “Wij zien wederom dat constant wordt gezocht naar een evenwicht tussen de dominantie van Duitsland op economisch vlak – waarvan het tijdens de eurocrisis blijk gaf – en de politieke competenties van Frankrijk die ook tot uiting komen op militair vlak”. “Kosovo heeft de stabiliteit in de Balkanlanden verstevigd en met de operatie in Libië kan de grondslag worden gelegd om het euromediterrane proces, dat Frankrijk had ondermijnd, weer vlot te trekken en op een andere manier te bekijken.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Hulp aan de opstandelingen zodat zij zich kunnen organiseren

Volgens de Standaard is het meest optimistische scenario dat Khadaffi “zelf de handdoek in de ring gooit”, maar dit lijkt onwaarschijnlijk “gezien zijn batterij verklaringen van afgelopen weekend”. Als het doel van de militaire operatie het uit de weg ruimen van de Libische dictator is, dan vreest het Belgische dagblad voor “een opdeling van het Libische grondgebied, zoals in Servië op het einde van de Kosovo-oorlog in 1999”. Als echter ingezet wordt op een “’regime change' in Tripoli”, dan “rijst de vraag of dat kan zonder de inzet van grondtroepen”. De Morgen daarentegen benadrukt bovenal het cynische karakter van deze zoveelste “oorlog om de olie”. Zodra de nieuwe Libische autoriteiten “de garantie zullen hebben gegeven dat de levering van aardolie aan Frankrijk en die van aardgas aan Italië zal worden hersteld, zal het doel van de oorlog bereikt zijn”, aldus Dziennik Gazeta Prawna volgens wie het andere doel “de vernietiging van de macht van de dictator is”. Een dictator die “zal worden opgeknoopt door de opstandelingen als hij al niet het loodje legt in een bombardement”, voorspelt het Poolse dagblad.

In de tussentijd “sluiten de netten zich rond Khadaffi” kopt Le Figaro, die waarschuwt dat “deze oorlog pas volledige goedkeuring zal krijgen als we aan de winnende hand zijn. Om te voorkomen dat het land wegzakt en zal worden opgedeeld, zouden de opstandelingen moeten profiteren van de hulp die hun aangeboden wordt om zich te organiseren, hun eigen offensief op poten te zetten en een nieuw regime in Tripoli in het zadel te helpen. Dan zullen zij van de grootst mogelijke steun profiteren. Te hopen valt dat zij daartoe in staat zullen zijn.

Om die reden veegt Le Temps alle hypotheses van tafel om te onderhandelen met “een man die van oorlogsmisdrijven wordt beticht”, die door de president van de Verenigde Staten als ‘tiran’ wordt bestempeld en die volgens de Secretaris-generaal van de VN iedere legitimiteit ontbeert. De Zwitserse krant doet een oproep om “de opstandelingen te bewapenen zodat ze kunnen vechten tegen een regime dat hen al 42 jaar onderdrukt”. Deze visie wordt gedeeld door Gazeta Wyborcza. Het Poolse dagblad is van mening dat “de interventie in Libië aantoont dat het recht van volkeren om in veiligheid te leven voor de internationale gemeenschap zwaarder weegt dan dat van een dictator om anderen te verhinderen zich te bemoeien met de interne aangelegenheden van zijn land.

Italië zal de eerste klappen opvangen

Ondanks het verzet van Lega Nord en de aanvankelijke voorzichtigheid van Silvio Berlusconi ten aanzien van zijn oude 'vriend' Khadaffi, heeft Italië uiteindelijk toch besloten actief deel te nemen aan de interventie. In Corriere della Sera beweert Angelo Panebianco dat de Italianen "de eerste klappen zullen opvangen, niet alleen op economisch, maar ook op fysiek vlak. Ons land ligt het dichtste bij Libië en wij liggen in de vuurlinie.” Dit werd bevestigddoor de inspectie op 20 maart van een niet-militair Italiaans schip door gewapende Libische mannen.

De Italiaanse vrees is gerechtvaardigd, want terwijl de militaire operaties in Libië opgevoerd worden, komt de humanitaire crisis op het eiland Lampedusa, dat vlakbij Libië ligt, van de regen in de drup terecht. Zo bericht La Stampa dat 5.000 vluchtelingen hutje mutje op elkaar gepakt zitten in de asielzoekerscentra, terwijl de bewoners een stokje hebben gestoken voor de bouw van een tijdelijk kampement om hen op te vangen, omdat zij eisen dat zij onmiddellijk naar het vasteland worden overgebracht.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp