Nieuws Economische crisis
Een containerschip verlaat de haven van Hamburg, spil van de Duitse export (AFP)

Het Duitse exportmodel ligt onder vuur

“De Duitse handelsmacht verzwakt de Europese economieën”: een verwijt dat is uitgesproken door de Franse minister van Economische Zaken en dat steeds meer wordt overgenomen binnen de EU. Voor de pers geeft het aanleiding tot een levendig debat.

Gepubliceerd op 16 maart 2010 om 16:14
Een containerschip verlaat de haven van Hamburg, spil van de Duitse export (AFP)

De aanval werd ingezet door de beste bondgenoot van Duitsland : "Door afgelopen maandag in de Financial Times te stellen dat het Duitse handelsoverschot op lange termijn niet langer "houdbaar" is, met name voor de buurlanden in de eurozone, heeft de Franse minister van Economische Zaken Christine Lagarde misschien wel een taboe doorbroken", aldus de Franse krant La Tribune. Volgens Le Figaro liggen haar uitspraken op dezelfde lijn als de overtuiging dat "Duitsland eerst zijn eigen straatje moet schoonvegen", hetgeen vaak verkondigd wordt in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.

Sinds het begin van de Griekse crisis "heeft Berlijn, onder druk van een publieke opinie die vijandig staat tegenover een laks begrotingsbeleid, uit alle macht aan de rem getrokken bij het idee van een reddingsactie van Griekenland", verklaart het Franse dagblad. "Die onverzettelijkheid heeft uiteindelijk irritatie opgewekt". Want Berlijn heeft "een economische strategie waarin niet wordt samengewerkt", constateert Jean-Paul Fitoussi, voorzitter van het Franse observatorium voor economische conjuncturen (OFCE) in La Tribune. "De Duitse economische strategie is gebaseerd op de groei van de export en kan niet door andere Europese landen worden overgenomen. Als een land wil exporteren betekent dat andere landen moeten importeren. Als alle Europese landen tegelijkertijd hun export zouden willen vergroten zou dat een ramp zijn".

"Het exportmodel is heilig verklaard in Duitsland"

"De sterke export is een constante in Duitsland", al sinds de negentiende eeuw, merkt het economische dagblad op. Vandaag de dag "vaagt het Duitse bedrijfsleven een groot aantal markten weg door prijs en kwaliteit aan elkaar te verbinden en is het land in 2004 wereldkampioen export geworden". "Met de Griekse crisis is er een discussie ontstaan over de noodzaak om de nationale economie weer in evenwicht te brengen [...]. Maar het exportmodel is heilig verklaard in Duitsland. Het is dit model dat Berlijn als voorbeeld aan Europa en aan Griekenland presenteert".

Nieuwsbrief in het Nederlands

Een heilig model dat de Duitsers niet bereid zijn op te geven ondanks de kritiek van buurlanden. "Niemand heeft sympathie voor de beste van de klas. Vooral niet wanneer hij zijn klasgenoten die hun huiswerk niet hebben gemaakt, terecht wijst", merkt het Handelsblatt op."Het moest eens tot een botsing komen. Dat is wat er nu gebeurt". Het economische dagblad geeft overigens toe dat Duitsland een bepaalde verantwoordelijkheid heeft. "Zijn wij, met onze overschotten niet net zo verantwoordelijk als de Grieken, de Spanjaarden en de Portugezen voor het gebrek aan stabiliteit in de Eurozone? En gaan we eigenlijk niet op dezelfde wijze ter werk als we investeren in ons industriële vermogen om onze crisis ergens anders naar toe te exporteren?"

"Uitgerekend Frankrijk" moest het Duitse model ter discussie stellen

Maar wanneer deze strategie vanuit Parijs ter discussie wordt gesteld is dat natuurlijk onmogelijk : "Uitgerekend Frankrijk!", roept Die Welt uit. "Frankrijk dat, door zijn traditionele opvattingen over industrieel beleid, de internationale mededingingsprincipes aan zijn laars lapt, vraagt nu aan de [Duitse] regering om de handelsoverschotten te verkleinen. [...] Dit is een economische redenering die de Duitse Bondsrepubliek de afgelopen decennia gelukkig links heeft laten liggen”.

Immers, schrijft het Handelsblatt, hogere schulden maken en meer consumeren om uit de problemen te geraken zou "gelijkschakeling van onderaf betekenen!". "Het is waar dat Duitsland niet tevreden kan zijn met alleen het verlagen van de kosten. Salarisverhogingen zouden de Europese partners bevrijden van de concurrentiedruk, maar Europa’s positie zou tegelijkertijd verzwakken ten opzichte van de Verenigde Staten en China". "De kleinste gemene deler verzwakt ons allemaal".

"Het verstoorde evenwicht binnen de EU wordt een probleem", schrijft de Süddeutsche Zeitung. "Maar het zuiden en andere Europeanen die het moeilijk hebben zouden beter gediend zijn met de aanbeveling om de Duitse weg te volgen. Alleen wanneer de lidstaten hun hervormingen uitvoeren zal de EU in haar totaliteit een goede indruk maken".

Lagarde verzet zich tegen het "sadisme" van haar Duitse ambtgenoot

Achter deze uitwisseling van Frans-Duitse beleefdheden, tekent zich bovendien een strijd af om het economische leiderschap in Europa. De Financial Times lijkt het kamp van Christine Lagarde te hebben gekozen. Het dagblad van de City meent dat de Française gelijk heeft wanneer ze zich verzet tegen het "sadisme" van haar Duitse ambtgenoot, Wolfgang Schäuble, "tegen de afschrikwekkende nieuwe straffen voor landen die de fiscale regels van de Eurozone overtreden".

De Eurozone "heeft meer aan landen met een overschot die geld uitgeven dan aan nieuwe instrumenten om landen die in de schulden zitten te straffen", benadrukt de Financial Times. Met Griekenland, Ierland, Portugal en Spanje die verplicht zijn om "grote, strenge belastingmaatregelen uit te voeren om hun tekorten die door de crisis zijn toegenomen beheersbaar te maken", vreest het economische dagblad dat de minder concurrerende landen "gedwongen zullen zijn tot deflatie en het inkrimpen van hun economieën" om zich aan de crisis aan te passen. De oplossing : "Duitsland aanmoedigen om geld uit te geven. Leuke dingen voor jezelf kopen is toch geen al te moeilijke opdracht".

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp