In de afgelopen jaren liep ik de straten van West End in Londen af op zoek naar locaties die een band hebben met de geschiedenis van de popmuziek. Deze straten lopen van het steegje achter het Savoy waar Bob Dylan zijn Subterranean Homesick Blues filmde tot aan de club in Mason's Yard waar Jimi Hendrix voor het eerst in het Verenigd Koninkrijk optrad.
Ik wist al een tijdje van de connectie tussen de Sex Pistols en het pand op 6 Denmark Street, maar een toevallige opmerking in een radioprogramma leidde tot de ontdekking dat de Pistols, en dan vooral Johnny Rotten (John Lydon), er een flinke hoeveelheid graffiti hadden achtergelaten die verrassend genoeg de jaren had doorstaan. Deze ontdekking wordt beschreven in het laatste deel van het academische tijdschrift Antiquity dat eerder deze week uitkwam.
De graffiti die collega archeoloog John Schofield (van de Universiteit van York) en ik zagen in een bovenkamer achterin een tweedehands gitaarwinkel bestaan uit zowel geslaagde karikaturen van Malcolm McLaren, Nancy Spungen en John Ritchie (beter bekend als Sid Vicious) en andere items waaruit blijkt dat het gebouw gebruikt werd door 4" be 2" (een band die werd opgericht door Lydons broer Jimmy).
Mythevorming rond de Pistols
Maar het belang van de plek gaat verder dan de opvallende graffiti. Sinds hun ontmoeting met Bill Grundy in december 1976 ontstond er een enorme mythevorming rond de Pistols, niet in het minst omdat zij de ‘band vormden die niet kon spelen".
Toch is de graffiti slechts een bijkomstigheid. Hier oefende de band ongeveer twee jaar lang en maakte er de opnames met hun eerste producer Dave Goodman. Die opnames verschenen als de beruchte ‘Spunk-bootleg’ en als diverse B-kanten op hun singles: opnames waaruit vrij duidelijk blijkt dat ze in feite een talentvolle rockband waren.
Is de voormalige zilversmidwerkplaats aan de achterkant van 6 Denmark Street net zo belangrijk als de grotten van Lascaux? Nu ik beide gezien heb, zou ik zeggen dat ze ieder een zekere rilling teweegbrengen, een gevoel van een diepgewortelde band met het verleden.
Stralende toekomst vervangen door 'no future'
Hoewel de vergelijking een goede kop zou opleveren, wil ik niet beoordelen welke locatie belangrijker is. Belangrijker voor wie? Zijn gebeurtenissen die duizenden jaren geleden plaatsvonden automatisch belangrijker dan wat er gisteren gebeurde? En hoe beslissen we dat dan?
De ‘kunst’ van Lascaux wordt vaak voorgesteld als het bewijs van de voortschrijdende ontwikkeling van de ‘moderne’ mens. Maar punk, en de Sex Pistols in het bijzonder, vertegenwoordigt een tijdperk waarin dit vertrouwen in de menselijke vooruitgang een ommekeer doormaakte. De onvermijdelijke opmars van de mensheid naar een stralende toekomst werd vervangen door de veronderstelling dat er ‘no future’ was.
In een tijd waarin dit standpunt flink opgeld doet, zou de plek waar Lydon en consorten hun nihilistische en wellicht profetische kijk op de wereld formuleerden, zeker beschouwd kunnen worden als zeer waardevol voor iedereen.