Hoe EU-mythes ontstaan

De EU bepaalt de kromming van komkommers, verbiedt kapsters hakken te dragen en financiert zelfs een pornofilm! Deze mythes over de besluiten van Brussel zijn onuitputtelijk en komen vaak uit dezelfde bron: de Britse boulevardpers.

Gepubliceerd op 9 april 2013 om 11:29

Herinnert u zich nog dat de gefrituurde beignets uit de kraampjes verdwenen en werden vervangen door verkreukelde druipende zakjes, waarin zich iets bevond wat eergisteren nog verse beignets konden zijn, als ze tenminste niet in plastic verpakt waren? Volgens de handelaren had de Europese Unie hen daartoe verplicht. Dat klopte echter niet. Het ging om een mythe.

Mijn favoriete euromythe is het verhaal over de financiering van de film van pornokoning Robert Rosenberg. Daarin zie je namelijk heel duidelijk het sneeuwbaleffect: verschillende nieuwtjes worden aaneengeregen, met als resultaat: "Weer zo'n stommiteit van de Europese Unie!" En dat deze bewering slechts voor 10 procent waar is, doet er niet toe.

Pavel Poc, Europarlementariër voor de sociaaldemocraten, interesseert zich voor de wijze waarop mythes rondom de besluiten van de EU ontstaan. Hij verzamelt ze. Hij demonteert ze, haalt de schroeven eruit en zoekt passende moeren waarmee hij het verhaal van a tot z kan verklaren.

Ware juweeltjes

Zijn collectie bevat ware juweeltjes. Zo is er de mythe dat de EU de afmetingen van condooms vaststelt. Toen hij probeerde te begrijpen hoe zulke euromythes ontstaan, ontdekte hij dat ze meestal uit de koker van de Britse media kwamen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

"Normaal gesproken", vertelt Pavel Poc, "verloopt het als volgt: een Brits roddelblad haalt informatie uit een nieuwe Europese richtlijn of de Brusselse actualiteit. Er wordt een smeuïge en sensationele kop boven het artikel gezet, die vervolgens door journalisten in het buitenland wordt overgenomen. Ongetwijfeld gedeeltelijk vanwege een onnauwkeurige vertaling laten zulke journalisten deze kop vergezellen van het commentaar van lokale politieke leiders, die er behagen in scheppen de Europese Unie van alles en nog wat te beschuldigen. En daarmee is het kunstje geflikt."

Mythe 1: de EU financiert porno

"Ongelooflijk! Terwijl ziekenhuizen en scholen dikwijls met de grootste moeite enkele kronen van de EU weten te bemachtigen om basisvoorzieningen aan te schaffen, heeft de gepensioneerde pornoacteur Robert Rosenberg geld gekregen voor een documentaire over zijn leven in de seksindustrie", schreef een Tsjechisch roddelblad vorig jaar september. De site Parlamentní listy gooide nog wat meer olie op het vuur en vroeg Tsjechische politici naar hun mening over dit schandalige feit. Hoe reageerden zij? Velen leken niet verbaasd en merkten alleen op dat de Europese Unie hoe dan ook een gigantische bende is.

Hoe zit het nu werkelijk? Via haar MEDIA-programma ondersteunt de EU de filmindustrie. Maar de enige connectie tussen de voormalige pornoacteur en de EU is dat zijn films er nog steeds worden verkocht. De ophef is wellicht ook ontstaan doordat er destijds in Slowakije een documentaire over Rosenberg werd voorbereid met als onderwerp het leven van een gepensioneerde pornokoning… Het is waar dat de maakster van de documentaire zich voor twee Europese workshops had ingeschreven. Maar haar deelname aan de eerste workshop werd geweigerd en vervolgens heeft zij haar documentaire voor de tweede workshop teruggetrokken. Dat is alles.

Mythe 2: kapsters mogen geen hakken meer dragen

Een ander deksels nieuwtje. In april 2012 verspreidde zich over Tsjechische sites het nieuws dat de ambtenaren in Brussel bezig waren een nieuwe richtlijn op te stellen die de vrijheid van kapsters aan banden zou leggen. Uit het oogpunt van veiligheid zouden zij niet langer hakken mogen dragen. In werkelijkheid was er helemaal niet zo'n richtlijn in voorbereiding.

"Er was in Brussel slechts een bijeenkomst van de werkgeversorganisaties binnen het kappersvak. Daarbij waren de werkgevers en de vakbonden aanwezig. Beide partijen hadden een akkoord gesloten dat de arbeidsomstandigheden van kappers moest verbeteren. De Britse roddelpers heeft zich over dit nieuws ontfermd en het flink opgeblazen. Zo belandde het nieuws in Tsjechië", zegt Pavel Poc, die vervolgens een e-mail kreeg van een Tsjechische kappersorganisatie. Deze vroeg hem een eind aan deze nonsens te maken. De organisatie had het bewuste akkoord medeondertekend. Maar de betrokken organisaties konden zich niet herkennen in de informatie die vanuit Brussel via Londen in Praag was terechtgekomen.

Mythe 3: verbod op extreem kromme komkommers en bananen

Voortaan mag de krommingshoek van de voor de verkoop bestemde komkommers niet groter zijn dan 20 graden. Op die manier zou het voor de consument gemakkelijker worden uit te rekenen hoeveel komkommers er in één pak zitten. En daardoor kun je er ook meer in stoppen. Onder druk van de tuinders zijn uiteenlopende nationale normen geharmoniseerd. De meest rechte komkommers en bananen worden nu onder een andere categorie gerangschikt dan de meest kromme exemplaren. Er bestaan soortgelijke normen voor bijvoorbeeld het maximumgehalte aan zware metalen in levensmiddelen. De afzonderlijke staten reguleerden dit al via hun eigen nationale normen. Onlangs zijn die normen geharmoniseerd, niet meer dan dat.

En de verpakte beignets dan? Loos alarm. De Europese Unie heeft alleen maar bepaald dat de consument behalve voor verse beignets ook voor verpakte beignets moet kunnen kiezen, als hij niet het risico wil lopen dat zijn lekkernij door vreemde handen is aangeraakt. Meer is het niet. Toen duidelijk werd hoe het voorschrift werkelijk luidde, haalden de verkopers de beignets weer uit hun verpakking.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp