Happening georganiseerd door "Inventaris van de democratie" op 17 november 2009 in Praag

Jongeren inventariseren de democratie

In een tijd waarin de politiek in Tsjechië steeds meer onder vuur komt te liggen, komen Praagse studenten met een tegenoffensief. Met hun initiatief ‘Inventaris van de democratie’ willen ze nieuwe perspectieven openen en de weg bereiden voor vernieuwing van het democratische bestel.

Gepubliceerd op 30 november 2009 om 14:46
Happening georganiseerd door "Inventaris van de democratie" op 17 november 2009 in Praag

Ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van de Fluwelen Revolutie vroegen Tsjechische studenten zich af wat ze konden doen om de democratie in hun land te versterken. Dat heeft ertoe geleid dat ze het initiatief ‘Inventaris van de democratie’hebben opgezet waardoor ze niet alleen een nieuwe kijk op de politiek, maar ook op henzelf hebben gekregen. “Laten we ophouden met de beschuldigende vinger naar de politiek te wijzen. Laten we de hand in eigen boezem steken.” Met deze leus wilde een groep Tsjechische studenten, die het initiatief hebben genomen tot ‘Inventaris van de democratie’, vieren dat het twintig jaar geleden is dat het communisme in Tsjecho-Slowakije viel. Tien jaar na ‘Děkujeme, odejděte!’ (Bedankt, ga weg; red.), een beweging die in opstand kwam tegen de heersende elite in die tijd, maken deze jonge Tsjechen een draai van 180 graden door introspectie te propageren.

Op het eerste gezicht lijken we alles van deze generatie te weten. Ze maken reizen naar het buitenland, kennen Facebook op hun duimpje en liggen niet wakker van het communistische verleden van hun land. Maar schijn bedriegt. De afgelopen weken is deze generatie meerdere malen voor het voetlicht getreden waarbij ze honderden mensen hebben aangespoord actieve burgers te worden. “Ik weet niet zeker of me dit wel gaat lukken. Maar ik wil niet dat dit initiatief eindigt zoals als alle andere initiatieven die een zachte dood zijn gestorven,” vertelt Réza Vlasáková, een 24-jarige studente sociologie. Maar een jaar na de lancering van het project ‘Inventaris van de democratie’, waarmee studenten politici een eisenpakket hebben gepresenteerd om de huidige situatie te veranderen, weet ze al dat ze geen loopbaan in de politiek ambieert: “Politici spelen geen open kaart. Maar dat is eigenlijk aan onszelf te wijten, want wij laten dat toe.” Een jaar lang heeft ze met vijftien andere studenten over deze constatering gediscussieerd.

In november 1989 waren ze nog niet droog achter de oren en daarna moesten ze zelf een mening vormen over het communistische verleden. “Het is niet zozeer de rode ster op het hotel Internacionál waar ik mij aan stoor, maar het feit dat mensen deze verworven vrijheid in hun eigen luchtbel beleven en dat het ze geen zier kan schelen of de wereld om hen heen vergaat,” vertelt Réza Vlasáková. Net als haar studiegenoten leest ze geen dagbladen of nieuws op internet. Ze haalt haar informatie uit weekbladen en blogs, maar bovenal doet ze met haar vrienden mee aan debatten.

Grote partijen elimineren

Nieuwsbrief in het Nederlands

Wat gaan de studenten bij de verkiezingen doen? Ze hebben nog niet besloten op wie ze gaan stemmen. “Allereerst elimineer ik de twee grote partijen,” aldus Tereza Selmbacherová, een 24-jarige studente sociologie. “Het afgelopen jaar heb ik ingezien dat ze geen duidelijke visie hebben, dat ze elkaar nodig hebben en de kleine partijen verdrukken. Daarna elimineer ik natuurlijk de communisten. Tot slot maak ik mijn keus uit de overblijvende partijen door hun verkiezingsprogramma’s zorgvuldig tegen het licht te houden.”

Het afgelopen jaar heeft de kijk van deze jongeren op de politiek en op henzelf radicaal veranderd. Ze hebben niet alleen geleerd om voor een publiek te spreken, in een team samen te werken en met de autoriteiten te communiceren, maar ze hebben ook ingezien dat deze politieke elites, waarvan ze dachten dat ze ontoegankelijk waren, eigenlijk net als iedereen zijn. Ze zijn op bezoek geweest bij twintig politici en ze hebben hun verzocht absurde uitlatingen die ze hebben gedaan, in te trekken. Ze hebben deze ontmoetingen op film vastgelegd met een camera die ze van de Charles Universiteit mochten lenen in het kader van een project dat medegefinancierd werd door de Europese Unie.

In de eerste films van de ontmoetingen met deze politici is het stuntelige gedrag van de jongeren tenenkrommend: ze hebben geen idee hoe ze moeten argumenteren of hoe ze het beste vragen kunnen stellen. “Na verloop van tijd,” vertelt Jacub Bachtík, een 24-jarige student kunstgeschiedenis en Tsjechisch, “hebben we ons meer op onszelf geconcentreerd dan op de politici en pas vanaf dat moment viel het kwartje.”

De belangrijkste boodschap van de rede van ex-president Václav Havel, uitgesproken op het Wenceslasplein ter gelegenheid van het initiatief ‘Inventaris van de democratie’, was de oproep om lid te worden van een politieke partij. Maar daar voelen ze zich nog te jong en te onervaren voor. Bovendien willen ze eerst rustig hun studie af kunnen maken.

Maar niet iedereen is die mening toegedaan. “Twee maanden geleden riep ik ook nog dat ik mij nooit in de politiek zou storten, maar ik ben van mening veranderd. Onze generatie moet meedoen om de politieke partijen van jong bloed te voorzien,” aldus Jacub Bachtík, die lid is geworden van de Vereniging voor oud Praag waarmee hij een bijdrage wil leveren tot het behoud van het erfgoed van de Tsjechische hoofdstad.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp