Kies een taal
Ik had graag eens een ander geluid gehoord over die [in Europa veel bekritiseerde] Joodse kolonisten. Ze zijn weliswaar zeer religieus, verbonden als zij zich voelen met de heilige grond van Judea en Samaria. Militant zijn ze ook, wat nooit een aangename mensensoort oplevert, en ze houden er om ideologische redenen grote gezinnen op na.
Maar naar alle menselijke maatstaven leveren zij grote prestaties, ook economisch, zonder veel sympathie in eigen land. [[Veel Israëli's zijn de kolonisten vanwege hun geloofsijver en daarmee verbonden privileges liever kwijt dan rijk.]] Er wonen trouwens ook veel 'gewone' Joodse immigranten in de nederzettingen, omdat de woningen daar goedkoper zijn.
Kolonisten zijn gemakkelijke zondebok
In Europa wordt het Israëlische nederzettingenbeleid als het grootste obstakel voor vrede in het Midden-Oosten gezien, en de kolonisten met hun excentrieke gedrag zijn daarbij een gemakkelijke zondebok. Maar voor 1967, toen er nog geen door Israël bezette gebieden waren met Joodse kolonisten, was er ook geen vrede in het Heilige Land. Een Palestijnse staat op Arabische bodem was er al helemaal niet. En wie vandaag naar de ontaarding van de Arabische Lente kijkt, en naar de burgeroorlog in Syrië, kan onmogelijk volhouden dat de Israëlische bezettingspolitiek het grootste probleem in het Midden-Oosten is. Wel wordt het voor de Palestijnen steeds moeilijker een eigen staat te vestigen naarmate de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever langer duurt.
Dat schept nieuwe feiten op de grond. Maar daar zijn zij ook zelf debet aan, door in het verleden vergaande verdelingsvoorstellen af te wijzen en steeds het volle pond te eisen. Dat wil zeggen een terugkeerregeling voor miljoenen 'vluchtelingen' (waar oorspronkelijk hooguit 600 duizend Palestijnen uit het door de VN aan Israël toegewezen gebied op de vlucht zijn gedreven), en Oost-Jeruzalem als hoofdstad van een nog op te richten Palestijnse staat. Die eisen doen zowel de historische als de machtspolitieke realiteit geweld aan.
Talloze nieuwe oorlogen na 1967
Waarom zou Israël genoegen moeten nemen met terugkeer naar de grenzen van 1967, die toen al geen vrede brachten? En waar Israël onder Ariel Sharon in 2005 eenzijdig overging tot ontruiming van de Gazastrook, inclusief nederzettingen, werd de Joodse staat onthaald op een raketten afschietend Hamasbewind (dat ook het Palestijnse kamp verdeelt). Dat zijn feiten die niet zomaar onder de onderhandelingstafel zijn weg te werken. Maar Europa staart zich liever blind op de enge geloofsijver van de Joodse kolonisten.
Het is evident dat de joodse en christelijke voorstellingen van het Bijbelse Israël [die wij met name in Nederland hebben] complicaties scheppen, vooral in relatie tot de moslimwereld. Ongelovigen zouden die het liefst wegdenken, maar daarmee wordt een belangrijke 'realiteit' van het Heilige Land gemist. Wie een vredesregeling wil in het Midden-Oosten moet zich in álle partijen verdiepen. Wonderlijk genoeg vinden velen in Europa het normaal dat de heilige stad Mekka alleen voor moslims toegankelijk is, maar voor Jeruzalem zou een internationaal verdeelplan moeten komen. Terwijl het evident is dat hier alleen maar nieuwe problemen uit kunnen voortvloeien en de stad beter af is onder Israëlisch beheer. Omdat iedereen dat wel aanvoelt (maar niet uitspreekt), worden de Joodse nederzettingen aangegrepen als het voornaamste obstakel voor vrede. Alsof ineens de vrede met de moslimwereld zou uitbreken als die er niet meer zijn. Alsof de Palestijnen dan ineens tot fatsoenlijk zelfbestuur in staat zijn zonder Hamas en zelfmoordcommando's. Alsof Joden (en christenen) niets meer te zoeken hebben op de Westelijke Jordaanoever (voor hedendaagse Europeanen is dit moslimgebied), terwijl hier toch hun heilige plaatsen liggen.
Tijd voor een ander Europees geluid
Maar van Israël wordt een terugkeer naar de lijnen van 1967 verwacht. Alsof er sindsdien in het Midden-Oosten niet talloze nieuwe oorlogen zijn gevoerd. Had Israël de bezette gebieden in die tijd niet tot ontwikkeling moeten brengen? Waren de Palestijnen, die hun bevolking in omvang zagen exploderen (niks genocide), dan beter af geweest? [[Is het bouwen van huizen verwerpelijker dan het afschieten van raketten?]]
Sinds 1967 is ook de wereld ingrijpend veranderd. In de moslimwereld worden Joden én christenen stelselmatig verdreven, een ontwikkeling die al sinds de ondergang van het Ottomaanse Rijk werd ingezet, gedurende de hele 20ste eeuw. Maar dat zijn ontwikkelingen waar wij moderne ongelovigen liever de ogen voor sluiten. Voor de lieve vrede en de eigen gemoedsrust. Of omdat we echt niet beter weten en negeren hoe ingewikkeld het Midden-Oosten is. Maar het zou ook tijd kunnen zijn voor ‘Een Ander Europees Geluid’. Waarbij we meer oog krijgen voor de veiligheidsdilemma's van Israël en de overlevingskansen van bijvoorbeeld bedreigde christenen in het Midden-Oosten. Want daar woonden vroeger heus niet alleen moslims.
Vanuit Brussel bezien
Nederzettingen zetten vredesberaad op het spel
Op 14 augustus worden de vredesonderhandelingen tussen Israël en Palestina hervat in Jeruzalem. Le Monde meldt dat de Europese Unie beide partijen daarom heeft opgeroepen “alle mogelijke stappen die de onderhandelingen zouden kunnen ontsporen, achterwege te laten”, aldus Michael Mann, de woordvoerder van de EU-buitenlandchef Catherine Ashton. Mann doelt daarmee op “de aankondiging van de Israëlische regering om een aanbestedingsprocedure te starten voor de bouw van 1.200 nieuwe woningen in Oost-Jeruzalem en in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever”, schrijft Le Figaro. Hij heeft onderstreept dat de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever "illegaal” zijn gezien het internationaal recht, en dat ze riskeren “een twee-statenoplossing onmogelijk te maken”.
Volgens Le Figaro is het moment gekomen om “de vredeskaart op tafel te leggen”. In een hoofdredactioneel commentaar onderstreept de krant tevens
het risico van een steeds groter worden isolement [van Israël], zoals de Europse sancties tegen producten uit nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever laten zien.
Op 17 juli heeft de Europese Commissie tevens de bezette gebieden uitgesloten van de samenwerkingsakkoorden tussen de EU en Israël. Dit betekent dat de Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever niet in aanmerking kunnen komen voor nieuwe economische samenwerkingsprojecten die door de EU of door lidstaten worden opgezet.
