Kies een taal
De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Manuel Valls, heeft [aan de vooravond van zijn bezoek aan Roemenië op 12 september] verklaard dat Frankrijk niet langer al deze “verdoemden op aarde” en “bevolkingsgroepen die in hun eigen land worden opgejaagd”, kan opvangen. Daarmee doelde hij op de Roma die in volle bussen van Roemenië naar Frankrijk reizen. Wat in deze uitspraak ontbreekt, is de mening van de betrokkenen zelf. Van de verantwoordelijke politici heeft niemand hun gevraagd wat zij er van vinden en hoe zij tegen deze repatriëring aankijken. De Roma zullen ongetwijfeld naar Roemenië terugkeren en vervolgens weer rechtsomkeert maken, zolang de Fransen hun daartoe de mogelijkheid bieden.
Niet echt emigranten
*Tijdens het bezoek van minister Valls hebben Roma in Boekarest voor het regeringsgebouw geprotesteerd om hun misnoegen te uiten over het feit dat zij slechts als speelbal fungeren in een pingpongspel tussen de Roemeense autoriteiten en de rest van Europa. Zolang niemand hun problemen oplost, kiezen ze nog altijd voor emigratie. Honderden Roma die uit Frankrijk zijn “gedeporteerd”, beschouwen dat land als pleisterplaats om “de batterij weer op te laden*” en hun beurs te vullen; ze ontvangen 300 euro per persoon wanneer ze het land “geheel vrijwillig” verlaten. Na een verblijf van enkele weken in Roemenië keren de meesten terug naar het land waaruit ze zijn vertrokken en dat ze nooit echt hebben verlaten.
Gheorghe Victor, burgemeester van de gemeente Cojasca in het departement Dâmboviţa, waakt over een gemeenschap van ruim 7.000 zielen, van wie 90% Roma. De meeste Roma wonen in het dorp Fântânele. Een groot aantal van hen is over bijna heel Europa uitgewaaierd: “Volgens mij kun je niet echt van emigranten spreken. Het gaat eerder om EU-burgers die voor een maand of twee naar landen als Frankrijk, Italië of Engeland vertrekken, waar ze beter hun brood kunnen verdienen. Het zijn burgers die vanouds het beroep van rondreizend muzikant uitoefenen”. Wat het gedrag van zijn mededorpelingen in den vreemde betreft, durft de burgemeester zijn handen in het vuur te steken: “99 procent van hen hoort bij de pinkstergemeente. Ze drinken niet, ze roken niet, ze zijn niet agressief, hun geloof staat dat niet toe”.**
Het principe “elk jaar een kind”
*Het gezin van Dan, bijgenaamd “de Fransman”, vaart wel bij “het geld van Sarkozy*” [een toespeling op de steun voor humanitaire terugkeer die het Frankrijk van Nicolas Sarkozy sinds de eerste uitzettingen in augustus 2010 massaal heeft verstrekt]. Hij is hét voorbeeld van de Roma die tussen Parijs en Fântânele pendelen. Je kunt zijn huis bijna niet missen, want hij heeft meer kinderen dan alle andere bewoners van het straatje bij elkaar. Zij hangen rond bij de omheining die met ongelijke latten in elkaar is gezet.
Als ouders en kinderen samen op pad gaan, zijn ze ongeveer met z'n dertienen! Je beseft al snel dat ze het principe “elk jaar een kind” hebben toegepast. Dan heeft het etiket “de Fransman” of “Bonjour” opgeplakt gekregen, omdat hij zich de laatste tijd vooral aan de oevers van de Seine bevond, waar hij bij stoplichten luchtverfrissers van het merk Arbre magique verkocht aan automobilisten. Of hij in aanraking met de politie is geweest? “*Ja natuurlijk, wie niet? Maar dat hangt af van degene die dienst heeft en van het humeur van de agenten: sommigen doen alsof ze ons niet zien, anderen nemen onze goederen en het geld in beslag, maar we krijgen nooit een kwitantie”.***
In Parijs sliep Dan in zijn auto
Dan de Fransman zegt dat hij gewend is aan het heen en weer pendelen, hoewel de terugkeer vaak “op voorstel” van de Franse autoriteiten plaatsvindt. Hij dankt de Heer dat hij in goede gezondheid verkeert en naar “Frankrijk daar” kan gaan, want zonder dat land hadden ze allemaal in armoede geleefd. “Wij hebben minstens twintig broden per dag nodig” [brood, in waarde per kilo, is bij de Roma vaak de traditionele eenheid om de gesteldheid van de economie te bepalen], klaagt zijn vrouw terwijl ze in haar armen de voorlopig jongste telg wiegt. “De jongens zijn naar huis teruggekomen en toen ze zagen dat ze hier geen geld konden verdienen, zijn ze weer vertrokken”, voegt ze eraan toe. Dan “Bonjour” is naar het land teruggegaan, ditmaal omdat zijn kinderen ziek waren en hij moest helpen om hen te verzorgen. Toen hij de afgelopen weken in Parijs verbleef, sliep hij in het zestiende arrondissement in zijn auto. “Een soort buitenhuis in Parijs…” Nu wacht hij op het moment dat zijn kinderen, die in Frankrijk zijn gebleven, hem het geld sturen om met de bus terug te kunnen reizen. Uiteraard is dat mogelijk, als de Heer het wil. En tot op heden heeft God zijn gebeden iedere keer verhoord.
Frans oogpunt
Waar gaat de Europese steun heen?
*Tijdens hun recente bezoek aan Boekarest, waar zij over de levensomstandigheden en repatriëring spraken van de duizenden Roemeense Roma die in Frankrijk verblijven, “kregen de ministers van Binnenlandse en Europese Zaken, Manuel Valls en Bernard Cazeneuve, een nogal ijzige ontvangst”, [schrijft Le Monde](http://www.lemonde.fr/europe/article/2012/09/14/la-france-cherche-le-moyen-de-fixer-les-roms-en-roumanie_1760429_3214.html): de Roemeense autoriteiten wijzen de beschuldigingen vanuit Parijs dat zij de Roma zouden opjagen, van de hand. Volgens het Franse dagblad “wilden Valls en Cazeneuve met hun bezoek deze bevolkingsgroep een ‘vaste plek’ geven in hun land, vooral via ontwikkelingsprogramma's. En ze wilden te weten komen waarom de vele door de Europese Unie bedachte en gefinancierde integratieplannen zijn mislukt*”.
Volgens hun gesprekspartners binnen de Romagemeenschap is dat hoofdzakelijk te wijten aan het inefficiënte, of zelfs corrupte beleid van de Roemeense autoriteiten. Zo verklaart Mihai Ion, de leider van de Romagemeenschap in Târgu Jiu, ten overstaan van Le Monde:**
Zolang de Europese fondsen die voor de oplossing van maatschappelijke problemen bestemd zijn, bij de regering terechtkomen, zullen wij daar nooit een cent van te zien krijgen. De oplossing is eenvoudig: geef het geld rechtstreeks aan ons zonder tussenkomst van de Roemeense staat. De Europese steun - en dan kijken we alleen naar de gelden uit het Europees Sociaal Fonds (ESF) die van 2007-2013 voor Roemenië gereserveerd zijn - bedraagt 3,7 miljard euro. In zeven jaar heeft Roemenië slechts 7 procent van dit budget uitgegeven.
Met slechts één Roma-afgevaardigde in het parlement, die de Roma zelf ervan beschuldigen niets voor hen te doen, hebben ze maar weinig mogelijkheden om zich te laten horen.
“Daarbij komt dat de socialistische regering, in de aanloop naar de parlementsverkiezingen op 9 december, wel iets anders aan haar hoofd heeft dan Roma”, aldus de krant.
