Anti-fascistische demonstranten bij een protest op 11 november, Warschau, 2009.

Spanning stijgt in aanloop naar 11 november-mars

De jaarlijkse Onafhankelijkheidsmars die op 11 november door rechtse en nationalistische groeperingen in Warschau wordt georganiseerd, zal dit jaar waarschijnlijk tot staan worden gebracht. De linkse 11-novembercoalitie roept zijn aanhangers op de mars te blokkeren en een confrontatie lijkt onvermijdelijk.

Gepubliceerd op 10 november 2011 om 16:49
Ziemia, Patryk, Kawa  | Anti-fascistische demonstranten bij een protest op 11 november, Warschau, 2009.

Antek weet niet of hij überhaupt met me mag praten. Dat heeft hij nu al drie keer binnen een half uur tegen me gezegd. Schouderophalend: "Jij bent deel van het systeem waar ik in principe lak aan heb." In zijn zwarte capuchontrui en sneakers ziet Antek er niet uit als een relschopper. Mager en bleek rookt hij de ene sigaret na de andere. Hij is een anarchist en aanhanger van de radicaal linksige groep Antifa.

Dus waarom praat hij dan met mij, iemand van de algemene pers? "Ja zie je, je denkt misschien dat het een spelletje is van demonstratie en tegendemonstratie. Zeker, de evenementen, protesten, steunbetuigingen van beroemdheden en gekleurde vlaggen zijn belangrijk om het publiek op te voeden. Maar de fascisten geven geen donder om vlaggen. Het enige waar ze bang voor kunnen zijn, zijn wij. Dus moeten ze van ons horen".

Verwacht wordt dat de zogenaamde Onafhankelijkheidsmars, die op 11 november door rechtse en nationalistische groeperingen georganiseerd wordt, dit jaar een ongekende omvang al aannemen. De organisatoren hopen dat ze aan de zes enen in die datum er nog twee kunnen toevoegen om de duizenden deelnemers mee aan te geven. Maar zij zijn niet de enigen die actief zijn. De tegenstanders van de mars hebben voor het tweede jaar op rij de handen ineen geslagen en richtten de 11-novembercoalitie van linkse organisaties op. Ze stellen dat de nationalisten in feite fascisten zijn en dat de mars een halt moet worden toegeroepen. Dit jaar zullen ze voor het eerst gesteund worden door grote aantallen links-georiënteerden en anarchisten vanuit heel Europa.

Duitse linkse extremisten beloven een herhaling van Dresden

Op de website van de Alliantie staan brochures in het Engels en Duits, en vragen Siempre Antifascista en Antifascist Left Berlin, Duitse organisaties die als extremistisch en gewelddadig worden beschouwd, om steun voor de anti-mars-actie. In Berlijn, Stuttgart, Rostock en nog een aantal andere Duitse steden, hebben anarchisten informatiebijeenkomsten georganiseerd onder de leus "Laten we de nazi-mars in Warschau blokkeren". Duitse links-extremisten beloven een herhaling van Dresden, waar hun confrontaties met neonazi's op de herdenkingsdag van de geallieerde bombardementen van de stad de grootste straatrellen in Duitsland sinds jaren werden. Een jaar geleden stonden meer dan 10.000 mensen aan de kant van de anarchisten en raakten een paar honderd mensen aan weerszijden van de barricades gewond.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Duitsland is het bolwerk van de Europese anarchisten. Maar de Poolse antifascisten rekenen vooral op strijders uit het Oosten. Anarchisten uit Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland staan erom bekend de hardste vechtersbazen te zijn omdat zij hun dagelijks brood verdienen met het verzet tegen rechts-extremisten die in deze landen meer als terroristische organisaties opereren dan als een bende straattuig.

Daarnaast worden er in Warschau anarchistische groepen uit Nederland, Spanje, Servië, Tsjechië en Slowakijke verwacht. Anarchisten zijn tegenwoordig waarschijnlijk de best georganiseerde internationale vereniging ter wereld.

Linkse extremisten net zo gevaarlijk als hun rechtse tegenstanders

Jarenlang dacht men in Polen bij extremistische groeperingen vooral aan extreemrechts. Maar de blokkade van de November Onafhankelijkheidsmars vorig jaar toonde aan dat links-extremisten zich steeds beter gingen organiseren en net zo gevaarlijk worden als hun rechtse tegenstanders. Hun activiteiten worden nu gecontroleerd door de Poolse binnenlandse veiligheidsdienst (ABW). Dat wekt nauwelijks verbazing als je weet dat ze zich op hun eigen websites profileren als radicalen die zowel fysiek als ideologisch de confrontatie met extreemrechts willen aangaan. De meest actieve groepen noemen zichzelf Antifa Hooligans. Zoals het oprechte anarchisten betaamt, kennen ze geen hiërarchie, structuur of leiders.

Ideeën hebben ze echter zeker te over: revolutionaire en socialistische theorieën worden gemengd met anarchistische stellingen, hip hop met punk rock, en de soldatenkistjes van skinheads met de dreadlocks van een rastafari. Grotestadsbewoners even goed als plattelanders, of het nu studenten, werklozen of fabrieksarbeiders zijn. Hoewel je er zeker meer krakers zult tegenkomen dan bedrijfsleiders. Vrijwel iedereen kan zich bij Antifa aansluiten, mits hij zich wil verzetten tegen fascisme en de basisregel van de beweging accepteert: geen samenwerking met politie of politieke partijen. Die zijn, zoals we weten, immers onderdeel van het systeem.

Een in elkaar geslagen fascist zal niet het licht zien

Hun activiteiten kennen geen regels. Alleen het doel doet ter zake. "De rechtse ultra's hebben geen scrupules, ze vallen iedereen aan die niet past in hun beeld van de "ware Pool". Op dezelfde manier accepteren wij alle middelen die dat kunnen veranderen. Bloemen uitdelen zal niemand van fascisme genezen", redeneert een Antifa-lid die bekend staat als 'Rot'.

In feite gaat het helemaal niet om het bekeren van ideologische opponenten. Niemand bij Antifa, stelt 'Rot', heeft de illusie dat een in elkaar geslagen fascist het licht zal zien en plotseling gaat houden van minderheden als homo's, immigranten en joden. Het is zaak hem bang te maken. Hem te laten voelen dat er ook mensen zijn die radicaal en extreem vastberaden zijn. Zoals zo vaak gebeurt met oorlogen, raakt het originele ideologische conflict al gauw op de achtergrond. Niemand herinnert zich nog de nobele grondbeginselen en hooggestemde idealen. Wat er overblijft, is het gevecht.

Doodgewone haat

Antek vertelt dat hij al op de basisschool een anarchist werd. De punkrockconcerten waar hij naartoe ging werden altijd overspoeld door skinheads. Stenen, flessen en vuilnisbakken vlogen door de lucht. Maar de mensen stonden schouder aan schouder. En Antek stond tussen hen in. Hij liep twee hersenschuddingen op, brak zijn arm en verloor drie tanden. Maar het belangrijkst was dat hij niet weg hoefde te rennen.

"Antifa laat je voelen dat je je echt kunt verzetten. Dat je wat kunt doen in plaats van bij een fles bier op de fascisten te schelden", zegt hij. Als het aan hem lag, zou hij ze voor eens en voor altijd allemaal uit de weg zou ruimen, zegt hij. De wereld zou dan eindelijk tolerant worden en iedereen zou zichzelf kunnen zijn, zonder angst. Is dat dan geen fascisme? Antek wuift het met een gebaar van zijn hand weg. Het is slechts doodgewone haat.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp