Kies een taal
Ga maar eens op zoek naar een vrouw. In Europa wonen er meer dan 250 miljoen. Maar hoewel zij 52,6% van de bevolking vertegenwoordigen, ambieert bijna geen enkele vrouw een topfunctie bij de Europese Unie. Dit stelt de volgende Europese Commissie, opnieuw onder leiding van José Manuel Barroso, voor een uitdaging die zo moeilijk is dat de Commissie er in het Parlement wel eens op stuk zou kunnen lopen: er zitten teveel mannen in. Op dit moment zijn er slechts acht vrouwen in functie in dit uitvoerende orgaan dat 27 leden telt. In de Commissie die in januari zal aantreden – en waarvoor door de regeringen een twintigtal namen werden genoemd – zullen ze nog maar met z'n drieën zijn. Veel te weinig, volgens de parlementsleden in Straatsburg. Zij zeggen bereid te zijn om in naam van de gelijke kansen een institutionele crisis te willen aanzwengelen.
Te weinig vrouwen zouden Barroso fataal kunnen worden
"Degenen die nu nog geen naam hebben voorgesteld, voelen zich min of meer verplicht de naam van een vrouw te noemen om de gemoederen te sussen", hoorden we een diplomaat onlangs zeggen. Barroso, die dat maar al te goed weet, maakt zich erg ongerust. Nog minder vrouwen zou hem wel eens fataal kunnen worden wanneer zijn commissarissen om het vertrouwen van het Parlement zullen vragen. En dat Parlement staat al te trappelen van ongeduld. Barroso zag zijn macht verstevigd worden door het Verdrag van Lissabon, maar de stemming over de Commissie zou zich wel eens tegen hem kunnen keren. Vijf jaar geleden kregen de parlementsleden het ook voor elkaar om de Italiaan Rocco Buttiglione te laten vallen vanwege zijn homofobe uitspraken. In december en januari, wanneer in Brussel de sollicitatiegesprekken met de kandidaten plaatsvinden, zouden ze dat nog een keer kunnen proberen.
De zaak wordt nog gecompliceerder doordat er door het Verdrag van Lissabon nog twee nieuwe functies ontstaan: de voorzitter van de Raad en de hoge vertegenwoordiger voor het buitenlandse beleid. Twee dagen voor de top waarop het probleem van de sleutelposities besproken zal worden, weten de leiders nog niet wat ze daarmee aan moeten. In totaal zijn er tussen de tien en twintig namen voorgesteld. Voor het voorzitterschap slechts twee vrouwen: de Letse Vaira Vike-Freiberga en de Ierse Mary Robinson. Voor een eventuele hoge vertegenwoordigster is de namenlijst nog veel ondoorzichtiger. Er wordt gepraat over de scheidende commissaris voor Handel, de Engelse Catherine Ashton en over de Française Elisabeth Guigou, oud-medewerkster van Mitterand.
Een Rubik's cube voor Europese nominaties
De oplossing van het probleem moet er een zijn die zowel rechts als links, het noorden en het zuiden, kleine en grote landen, mannen en vrouwen tevredenstelt. Het is dan ook geen toeval dat Barroso afgelopen week in de perszaal verscheen met een 'Rubik's cube' voorzien van 12 sterren. "Ik kan geen kandidaat kiezen alleen omdat zij een vrouw is, en ik kan niemand weigeren om de reden dat hij een man is", verklaarde hij. De diplomaten achter de schermen zijn aan handen en voeten gebonden. Ook al verdedigen zij hun ideeën, ze weten dat de uiteindelijke beslissing van bovenaf genomen zal worden.
Op 16 november hebben drie leidsters van de Unie opgeroepen tot een "roze" actie: "Nu is het moment om de daad bij het woord te voegen en vrouwen te benoemen op sleutelposities", verklaarden Neelie Kroes, commissaris van Mededinging, Margot Wallstrom, vice-voorzitter van de Commissie, en Diana Wallis, vice-voorzitter van het Parlement. Het trio stelt dat "we in toenemende mate het gevoel hebben dat het Europese Parlement de Europese Commissie zou kunnen verwerpen als er niet genoeg vrouwen in zitten". Het is een feit dat het Europa van de 21e eeuw niet bijna 53% van zijn talent ongebruikt kan laten. De beslissing ligt echter in handen van de zevenentwintig leden van de Raad, waarvan er slechts één een vrouw is.
