Savaşanlar ve savaşmayanlar: Cepheye çağrılan Ukraynalılar ve Rusya'daki "Putin Kuşağı"

This text has been auto-translated from English.

Sürgündeki bağımsız Rus gazetesi Meduza uzun bir makale (orjinali Rusça bir bülten olan Signal'da yayınlandı) "reşit oldular ve şimdi Rusya'da Vladimir Putin'den sonra gelecekleri miras alacak genç yetişkinler grubunu oluşturuyorlar". Bu grup, basın tarafından "Putin Kuşağı" olarak adlandırılan ve Rus liderin 1999'dan bu yana, toplam 26 yıldır iktidarda olduğu düşünüldüğünde belki de uygunsuz olan bir gruptur.

Çeşitli çalışmalar bu kuşağın giderek daha ilgisiz ve depolitize olduğunu gösteriyor. Sosyolog İskender Yasaveyev, "Araştırmacılar bunu, bu kuşağın Putin ve müttefikleri tarafından siyasi alanda yapılan genel bir 'temizlik' sırasında yetişmiş olmasına bağlıyor" diye yazıyor. "Akademisyenler 'Putin Kuşağı'na büyük bir ihtiyatla yaklaşıyor" diye açıklıyor, çünkü "Putin Rusya'da iktidarı ele geçirdiğinde birleşik bir gençlik siyaseti hemen ortaya çıkmadı. [Yasal tanımı da dahil olmak üzere 'gençlik' kavramı Putin döneminde birkaç kez değişti. Köken olarak... 14 ila 30 yaş arasındaki kişileri ifade ediyordu, daha sonra 35'e genişletildi ve gelecekte "gençlik" üst sınırı 38'e yükseltilebilir."

2011-2013 protestoları ile birlikte Rus yetkililer "vatanseverlik programlarını" ve internet varlıklarını artırmış, ardından Kırım'ın ilhakı ve 2014'te Ukrayna'daki savaşla birlikte bu programlar giderek daha militarist bir nitelik kazanmıştır.

Adının açıklanmasını istemeyen Levada Center'dan bir sosyolog, polls'un genç Ruslar arasında hükümete destek olmadığını gösterdiğini savunuyor: "2022'den bu yana, özellikle ağır cezalar göz önüne alındığında, kamuoyu önünde neyin söylenip neyin söylenemeyeceği herkes için çok açık hale geldi."

Sosyoloğa göre, "Rus gençleri ülkedeki kültürel olarak en Batılılaşmış grup. Bunun başlıca nedeni çoğunun yabancı pop kültürü tüketmesi ve bu eğilimin agresif Batı karşıtı iç politika ve devlet propagandasının engelleyemediği bir eğilim olması." Araştırmalara göre, genç Ruslar da "eşcinsel propagandası" yasaklarına ve Rus yetkililerin tüm LGBTQ+ gruplarını "aşırılık yanlısı örgütler" olarak etiketleme hamlesine rağmen ülkedeki en hoşgörülü demografik grup olmaya devam ediyor.

Son 40 yılda Rus vatandaşları, Afganistan'dan (1979-1989) Çeçenistan'a (1994-1996 ve 1999-2009) ve 2014'ten bu yana Ukrayna'ya kadar neredeyse sürekli olarak cephede yer aldı.

Genç Ukraynalılar ve savaş

"Ukrayna: Kurban Edilmiş Gençlik?", savaş muhabiri Charles Comiti'nin Fransız M6 kanalı için hazırladığı, savaşla birlikte yaşamak ve büyümek üzerine bir belgeselin başlığı. "Çatışmanın ilk günlerinden beri özgür bir ülke hayal eden bu yeni nesilleri filme alıyorum. Ve her çektiğimde aynı hikaye: umut, direnç, acı ... ve öfke" diyen gazeteci anlatıyor Le Monde. Comiti'nin görüştüğü gençlerden bazıları "savaşın bir an önce bitmesi için" askere yazılırken, diğerleri zorunlu askerlikten kaçmaya çalışıyor: "Sadece genç olmak istiyorum" diyorlar.  

Guardian muhabiri Luke Harding Kiev'de yeter artık diyenler hakkında yazıyor. Ukrayna'daki asker kaçakları hakkında "Kesin rakam askeri bir sır" diye yazıyor, "ancak yetkililer sayının büyük olduğunu kabul ediyor. Yorgun askerler aylarca doğru dürüst mola vermeden görev yaptıklarında bunun anlaşılabilir olduğunu söylüyorlar."

Fransız-Alman televizyon kanalı Arte için Léo Sanmarty 2024 yılının Ocak ve Ağustos ayları arasında 15.000'den fazla kişinin görevlerini terk ettiğini, bu rakamın 2022 yılının beş katı, 2023 yılının ise iki katı olduğunu bildirdi. Kanalın bir başka haberinde şu soru soruluyor: "İki yıl süren çatışmaların ardından Ukrayna toplumu bir ikilemle karşı karşıya: Bir ülke vatandaşlarının özgürlüğünü kısıtlamadan kendini nasıl savunabilir?"

Ukrayna seferberlik modeli

"Dürüst olalım. Sorun büyük. Üç yıl boyunca büyük bir savaş yaşadığınız bir durumda bu doğaldır. İnsanlar yorgun düşüyor. Ailelerini görmek istiyorlar. Çocukları onlarsız büyüyor. İlişkiler bozuluyor. Karılar ve kocalar sonsuza kadar bekleyemez. Kendilerini yalnız hissediyorlar," diyor Ukrayna'nın askeri ombudsmanı Olha Reshetylova Luke Harding'e. Reshetylova bir insan hakları aktivisti: Volodymyr Zelensky, askerlerin hak ihlallerini rapor etmelerini sağlamak için geçen Aralık ayında Devlet Başkanı tarafından bu görev için seçildiğini The Kyiv Independent açıklıyor.

"Bir askerin komutanının kölesi olduğu Sovyet sonrası mirasa sahibiz. Ama Ukrayna ordusu dönüşüyor. Onu değiştirmeye, daha modern ve insan odaklı hale getirmeye çalışıyoruz" diye açıklıyor Reshetylova. "Gördüğüm kadarıyla, Avrupa'nın orduları izinsiz olarak yoklar. Bunun onların da savaşı olduğunu anlamıyorlar ya da anlamak istemiyorlar" diyerek sözlerini tamamlıyor.

Bu duruma bir tampon sağlamak amacıyla Ukrayna parlamentosu taburuna geri dönen asker kaçakları için cezai müeyyidelerin (12 ila 15 yıl hapis) kaldırılmasını ve haklarının tamamen iade edilmesini oyladı.  Ayrıca hizmet mensuplarının farklı birimlere geçmesine izin veren ve alt ve üst rütbeler arasındaki çatışmaları önleyen bir yasa tasarısı da kabul edildi. Ukrayna'da seferberlik artık 25 ila 60 yaş arasındaki erkekler için zorunludur.

Yaklaşık 370.000 Ukraynalı asker yaralanmıştır. Bunların arasında 50.000'den fazlası ampute'dir.

Sovyet sonrası toplum konusunda uzmanlaşmış Fransız tarihçi Anna Colin Lebedev, Le Grand Continent adlı kitabında, Ukrayna'nın askeri seferberlik modelini toplumun genelinin bir aynası olarak ele alan uzun ve ilginç bir analiz sunuyor: "Ocak 2024'te yapılan bir ankete katılanların sadece yüzde 18'i seferberliğin işe yaramaz ya da değiştirilebilir olduğunu belirtmiştir. Yüzde 82'si ise çevrelerindeki kişiler tarafından gerekli görülüyor, ancak adil olması şartıyla." 

Colin Lebedev'e göre "adalet", bir terhis tarihine sahip olmak anlamına geliyor (şu anda bunu düşünmek neredeyse imkansız) ve aynı zamanda sosyal adaleti, yani tüm sosyal sınıfların dahil edilmesini de içeriyor. "Ancak Ukrayna ordusunun askere alma konusunda yaşadığı zorlukları, toplumun motivasyonunun düştüğü ya da Rusya'ya direnmeyi reddettiği şeklinde yorumlamak yanlış olur. Savaşa rıza göstermek ile silahlanmaya rıza göstermek eşdeğer değildir: ikinci durumda, nasıl silahlanılacağı sorusu merkezdedir. Bu, toplumun değerleri ve vatandaşların devletleri ve silahlı kuvvetleri ile nasıl bir ilişki içinde oldukları ile ilgilidir. Bugünün savaşı için seferberlik, sadece başka savaşlar için değil, artık var olmayan toplumlar için tasarlanmış dünün sistemleriyle yapılamaz. Ukrayna bize kendi toplumlarımızın savaş için seferber olma ihtiyacıyla nasıl başa çıkabileceklerini düşünme fırsatı veriyor."

In partnership with Display Europe, cofunded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or the Directorate‑General for Communications Networks, Content and Technology. Neither the European Union nor the granting authority can be held responsible for them.

Translated by

Co-funded by the European Union