Kies een taal
Twee maanden geleden nam Ivan Borisov ontslag als touroperator in Bulgarije, waar hij zijn zomers doorbracht met het rondleiden van toeristen door de badplaatsen rond de Zwarte Zee, en ging op weg naar het golvende platteland van Herefordshire. Hij gaf een vaste baan op en spreekt vijf talen, net zoals de duizenden andere seizoenswerkers uit Oost-Europa die ieder jaar naar Engeland komen, en toch dacht Dhr. Borisov dat het werk op de fruitkwekerijen hem deze zomer zoveel geld zou opleveren dat het de zes maanden die hij zonder zijn vrouw Mira en hun pasgeboren baby moet doorbrengen, waard zou zijn.
Maar eerder deze week vonden we de 27-jarige Bulgaar terug in een café in Tudorstijl, in een buitenwijk van de marktstad Leominster, starend naar de £7.62 (€8.85) die hem in leven moesten houden tot zijn volgende loonbetaling, vier dagen later. "Voor een dergelijk salaris zou ik niet eens uit bed willen komen", zei hij, terwijl hij het vuil onder zijn nagels vandaan pulkte. "Ik kan hier niets van sparen, en dus ook geen geld naar huis, naar mijn vrouw sturen. Als ik haar spreek, vertel ik haar maar dat alles in orde is omdat ik haar niet van streek wil maken."
In Bulgarije bezwoeren zijn vrienden hem dat een zomer in Engeland hem duizenden ponden zou opleveren, veel meer dan hij ooit zou kunnen verdienen in zijn stad Varna. Ze zeiden dat het hard werken was, maar dat hij een achturige werkdag en een vijfdaagse werkweek kon verwachten. In plaats daarvan mag hij al in zijn handen knijpen als hij iets meer dan £45 (€52) aan het eind van iedere 18-urige week heeft verdiend, dat is ongeveer £2.50 (€2.90) per uur. "Ik voel me net een slaaf", zegt hij. "Ik wil terug naar Bulgarije, maar waar haal ik het geld voor de terugvlucht vandaan?"
De reden waarom hij maar zo weinig te besteden heeft, is dat het bedrijf waar hij voor werkt, S&A Produce, één van de grootste Britse fruittelers en leverancier van grote supermarkten zoals Tesco en Sainsbury's, hem zelden meer dan vier dagen per week werk geeft en niet meer dan vier uur per dag. Daarnaast wordt ongeveer de helft van zijn weeksalaris ingehouden voor verplichte lasten zoals huisvesting in een noodgebouw samen met drie anderen, een internetaansluiting die zelden werkt en een forfaitair bedrag van £35 (€40.60) voor "sociale lasten" en transportkosten.
Het minimumloon van £5.74 (€6.66) per uur dat Dhr. Borisov ontvangt is voor precies het soort slecht betaalde, slopende arbeid dat de Britten al sinds lange tijd liever uitbesteden aan Oost-Europese migranten. Dit jaar kwamen daarvan al 21000 het Verenigd Koninkrijk binnen via het "Seasonal Agricultural Workers Scheme", de regeling waaronder zij op een bepaalde boerderij zes maanden lang mogen werken. Omdat zij wel tegen een dergelijk laag loon willen werken, kunnen de Britten goedkoop fruit kopen. Twee maanden lang noemden Dhr. Borisov en zijn vriend Andrei een kleine portocabin in een tijdelijk kamp buiten het dorp Brierley hun thuis. Tijdens de piek van het plukseizoen bevonden er zich meer dan 1000 arbeiders in het kamp. Een kamp in Marden, zeven mijl ten zuiden van Leominster huisvest 1400 werknemers. De meesten van hen zijn Roemenen en Bulgaren die, in tegenstelling tot andere Oost-Europeanen, maar beperkte arbeidsrechten in het VK hebben en die niet van baan kunnen veranderen.
Arbeiders die deze week met The Independent spraken, klaagden dat in veel van de "cabines" waarin ze wonen, die nauwelijks groter zijn dan zes bij drie meter, vier mensen moeten slapen, en dat het er bloedheet in is. In caravans worden vaak zelfs zeven mensen ondergebracht. S&A Group beweert echter dat in slechts 20 cabines ooit vier mensen werden gehuisvest, en alleen omdat deze mensen daar zelf om vroegen. Op de dagen dat er werk is, wordt er meestal vroeg begonnen. De arbeiders worden met bussen naar de aardbeienvelden gereden, waar de bedden onder plastic kassen liggen die polytunnels genoemd worden. Hoewel het werk zwaar kan zijn maakt het de migranten vooral boos dat ze zelden gevraagd worden om meer dan vier uur te werken. Dit betekent dat ze geen geld kunnen sparen en de rest van de dag niets te doen hebben. Veel van hen verzamelen zich in het stadscentrum van Leominster, dat in de zomer plotseling overstemd wordt door een veelvoud aan Slavische talen.
Paraskeva Bukovska en haar man, Asen, kwamen drie maanden geleden voor S&A Produce werken, samen met 70 anderen uit hun dorp in west-Bulgarije. Ze vertelt dat bijna alle volwassenen uit het dorp in het buitenland moesten gaan werken omdat er thuis geen banen waren. Ze gingen ervan uit dat ze de hele zomer nodig zouden zijn, maar eerder die week ontvingen zij en 346 anderen een brief dat ze konden vertrekken omdat het seizoen eerder afgelopen was. "We hebben nooit geweten dat we minder dan zes maanden zouden werken", zegt ze. "Al ons spaargeld gaat op aan ons vliegticket terug. We moeten een baan gaan zoeken, maar dat zal nu wel moeilijk worden".
Als we haar vragen of ze volgend jaar weer naar Engeland zou willen komen, antwoord Mw. Bukovska: "Ik denk het niet. Ik hou van Engeland en de Engelsen. Maar Engelse werkgevers? Nee, dank je wel."
