Kies een taal
“Europa is gered, maar burgers gaan meer betalen”: zo vat de Poolse krant Rzeczpospolita de sfeer in Brussel samen op de ochtend na het oordeel van de Europese Commissie over de bezuinigingsplannen die een dozijn lidstaten heeft aangenomen en die tot bezuinigingen zouden moeten leiden van in totaal zo'n 300 miljard euro. Deze plannen moeten tijdens de Europese top van 17 juni worden besproken.
“Het idee dat Griekenland failliet zou kunnen gaan was een schok voor Europa en heeft landen met een solide financiering ertoe aangezet om bezuinigingen te gaan doorvoeren”, zo merkt het Poolse dagblad op. Elders in Europa zijn de tot nu toe gepresenteerde bezuinigingsplannen vooral van invloed op de publieke sector, zo meent Rzeczpospolita. Deze plannen zullen “leiden tot nog meer sociale spanningen en golven van protest ontketenen”, zo waarschuwt de krant, die voorspelt dat Groot-Brittannië het volgende land is dat zal worden getroffen. Het bezuinigingsplan moet hier op 22 juni worden aangekondigd. De Britse Financial Times voorspelt dat “dit plan bezuinigingen zou moeten bevatten die 20% hoger liggen dan wat de Labourregering destijds had voorgesteld”.
"De vraag is of Spanje wel in de eurozone wil blijven"
Spanje is koploper van de andere landen die flink moeten snijden: “Brussel verlangt een extra aanpassing van 8 miljard euro tussen nu en 2011”, kopt dagblad El País op de voorpagina. Deze maatregelen zouden nog bovenop de 11 miljard euro aan bezuinigingen komen die reeds werden aangenomen. Naast de bezuinigingen eist Brussel de onmiddellijke hervorming van de pensioenen en de arbeidsmarkt, die op 16 juni moeten worden gepresenteerd. Desondanks “is dit nog niet voldoende”, zo valt te lezen in het hoofdartikel van El País. De krant is wel blij dat de Commissie “niet vergeten is te ontkennen dat er wordt gewerkt aan een reddingsplan voor Spanje. Dit gerucht werd door slecht geïnformeerde Duitse media de wereld in geholpen en verspreidde zich als een lopend vuurtje”. “De vraag is of Spanje wel in de eurozone wil blijven”, zo luidde het commentaar van dagblad El Mundo, om te vervolgen dat “premier Zapatero de juiste beslissing heeft genomen, ook al was het laat: hij heeft zich geconformeerd aan het beleid van de grote landen en voert de maatregelen door die ons uit deze crisis kunnen helpen. Hij kan ons behoeden voor nog ergere problemen, zoals het geval zou zijn geweest als we een beroep hadden gedaan op een reddingsplan”. Dagblad Público merkt op dat in buurland Portugal “weliswaar nieuwe bezuinigingsmaatregelen werden aangekondigd door de regering in Lissabon, maar dat die onvoldoende zijn om het vastgestelde doel voor het begrotingstekort in 2011 te halen”.
Volgens de Europese Commissie zou het land inderdaad een extra bezuiniging van 2,5 miljard euro moeten realiseren. De Franse krant Le Monde meldt dat de Commissie van mening is dat “het Franse begrotingsbeleid tot op heden het na overleg met Parijs door de ministers van Financiën van de Europese Unie vastgestelde doel nog niet haalt”, ondanks de pogingen tot nu toe – een plan van ongeveer 100 miljard euro aan bezuinigingen over een periode van drie jaar, waaronder een zeer controversiële verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd van 60 naar 62 jaar. Volgens Le Figaro “zijn de elf andere landen die in het kader van dit rapport werden onderzocht op dezelfde basis beoordeeld”. Volgens deze krant, die zich zeer somber uitlaat over de vooruitzichten op herstel, “wilde Brussel liever geen golven veroorzaken”, want "in tijden van crisis is juist een gecoördineerde aanpak nodig om uit de crisis te komen, waarbij zowel economische groei als een sanering van het begrotingsbeleid tot stand moeten worden gebracht. Dat lijkt volstrekt onmogelijk.”
"Merkel moet zich eindelijk eens over de binnenlandse consumptie buigen"
Daarentegen hebben de bezuinigingsmaatregelen die de Italiaanse regering heeft aangenomen wel de goedkeuring van Brussel kunnen wegdragen, jubelt de Italiaanse krant La Stampa, ook al is daar woedend op gereageerd in de regio's die van mening zijn dat ze de voornaamste begrotingsbeperkingen moeten ondersteunen. Bovendien, voegt La Stampa daar nog aan toe, dreigt Italië tijdens de Europese top van 17 juni gebruik te maken van zijn vetorecht als er geen rekening wordt gehouden met het Italiaanse concept voor de schuldenkwestie: Rome telt inderdaad de schulden in de particuliere sector op bij de overheidsschulden, in tegenstelling tot Berlijn, “waar het uitsluitend om overheidsschulden gaat”, zo merkt het dagblad op. Ook aan Tsjechische zijde heerst tevredenheid : het Tsjechische dagblad Hospodářské Noviny merkt op dat de Commissie het pakket aan maatregelen dat de interim-regering van Jan Fischer heeft aangenomen “voldoende” heeft genoemd. Rzeczpospolita meldt verder nog dat de helft van de lidstaten hun bezuinigingsplannen inmiddels heeft gepresenteerd en dat Polen het grootste land is dat dit nog niet heeft gedaan. Maar Polen ontkomt er echt niet aan, vervolgt de krant: de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd en de hervorming van de sociale verzekeringen voor boeren zijn hoogst actuele onderwerpen.
"Strengere regels voor de nationale begrotingen zijn nog geen strategie", merkt Die Zeit op. De krant stelt voor dat Duitsland zijn gebruikelijke principe op economisch vlak – schuldenverlaging - nu maar eens laat varen, zijn eigen schulden maar ook die van andere landen. Anders nagelt de EU, zoals Duitsland wil, “de staten die teveel schulden hebben aan de schandpaal. Maar bij een schuld zijn altijd twee partijen: de debiteur en de crediteur”, aldus Die Zeit. De krant legt uit dat Duitsland, door zijn hoge export, heeft bijgedragen tot de Griekse en Spaanse crisis. Daarom zou de EU niet alleen de landen moeten straffen die hun schulden hebben laten oplopen, maar ook de landen dit een te groot overschot hebben op hun handelsbalans. Ook Die Tagesspiegel stelt daarom voor dat de regering van Angela Merkel “zich eindelijk eens buigt over de binnenlandse consumptie” om “de stabiliteit van de euro te garanderen”. Maar de binnenlandse consumptie zal niet zomaar toenemen, want de Duitsers trekken de broekriem omdat ze anders vrezen "in een lagere maatschappelijke klasse terecht te komen”, aldus Der Spiegel. Het blad verwijst naar een onderzoek waaruit zou blijken dat de middenklasse aan het inkrimpen is: in 2000 behoorden 66% tot de middenklasse, tegenwoordig slechts 60%.
Opinie
Kleine landenmentaliteit
Tot nu toe is “de tirannie van de kleine landen gunstig geweest voor de Europese Unie”. Maar vanuit macro-economisch oogpunt is het contraproductief”, waarschuwt de economisch journalist Wolfgang Munchau in de Financial Times. De columnist is van mening dat de kleine landen zich wel kunnen gedragen alsof hun handelen geen enkel effect heeft op de rest van de wereld, maar dat de eurozone wel degelijk de belangrijkste economie van de planeet is. Veel politici en economen trekken de noodbel over de Duitse “obsessie” met bezuinigingen, aldus Munchau. In zijn ogen lijkt Frankrijk, die van mening is dat deze tendens tot recessie leidt, het enige land te zijn “met de mentaliteit van een groot land”. Door deze “kleine landenmentaliteit” worden Brussel en de Europese Centrale bank geneigd om het belang van groei te negeren. De huidige strategie van Brussel stelt ons voor twee problemen, aldus Munchau: ze is meer geijkt op competitiviteit dan op groeibevordering, en mist de macro-economische coördinatie tussen EU-lidstaten. Dit zou de strijd de schuldenverlaging in gevaar kunnen brengen, merkt Die Zeit op. De krant stelt voor dat Duitsland zijn gebruikelijke principe op economisch vlak – schuldenverlaging - nu maar eens laat varen, zijn eigen schulden maar ook die van andere landen. Anders nagelt de EU, zoals Duitsland wil, “de staten die teveel schulden hebben aan de schandpaal. Maar bij een schuld zijn altijd twee partijen: de debiteur en de crediteur”, aldus Die Zeit. De krant legt uit dat Duitsland, door zijn hoge export, heeft bijgedragen tot de Griekse en Spaanse crisis. Daarom zou de EU niet alleen de landen moeten straffen die hun schulden hebben laten oplopen, maar ook de landen dit een te groot overschot hebben op hun handelsbalans. Ook Die Tagesspiegel stelt daarom voor dat de regering van Angela Merkel “zich eindelijk eens buigt over de binnenlandse consumptie” om “de stabiliteit van de euro te garanderen”. Maar de binnenlandse consumptie zal niet zomaar toenemen, want de Duitsers trekken de broekriem omdat ze anders vrezen "in een lagere maatschappelijke klasse terecht te komen”, aldus Der Spiegel. Het blad verwijst naar een onderzoek waaruit zou blijken dat de middenklasse aan het inkrimpen is: in 2000 behoorden 66% tot de middenklasse, tegenwoordig slechts 60%.
