Kies een taal
Het beleid van Frankrijk voor de uitzettingen van de Roma wordt in de twee landen die hier het meest bij betrokken zijn – Roemenië en Bulgarije – nogal verschillend beoordeeld. De Roemeense krant Adevărul schrijft: “tot nog niet zo lang geleden werden wij door de westerse landen de les gelezen over hoe we ons tegenover de zigeuners moesten gedragen. Of het nu ging om ons taalgebruik (Roma in plaats van zigeuners) of onze wetgeving.” Maar na 2003 “veranderden ze als een blad aan een boom van toon toen ze ook overspoeld werden. Ze namen drastische maatregelen die Roemenië, Slowakije, Hongarije, Bulgarije, Kroatië en Servië zelfs nooit in overweging hebben durven nemen. Pure hypocrisie. Het westen heeft ons een hak gezet!”
Het Roemeense dagblad Evenimentul Zilei is van mening dat “er geen mensen uitgezet mogen worden simpelweg omdat ze deel uitmaken van de Roma-minderheid”, terwijl Adevărul vindt dat “het voorbeeld van Frankrijk de racistische houdingen in Europa heeft aangewakkerd.” De krant wijst erop dat “de communisten hebben getracht om de Roma onder controle te houden door huizen voor hen te bouwen, maar dat ze daar hun paarden in stalden omdat ze zelf liever onder de blote hemel sliepen. Nu willen de Fransen hen naar hun huizen terugsturen die ze niet eens hebben omdat ze nomaden zijn. En dat is nu juist de provocatie van Frankrijk en Europa: proberen om de mentaliteit te veranderen van een etnische groep die leeft in een moderne wereld volgens wetten die in het verleden verankerd liggen. Het rationele Frankrijk heeft de plank misgeslagen.”
In Bulgarije proberen de autoriteiten sinds eind juli “om deze affaire tot de juiste proporties terug te brengen”, of volgens sommigen om de gevolgen van de terugkeer van al deze mensen “binnen de perken te houden.” Dit standpunt wordt ook ingegeven doordat reacties van de kant van de officiële vertegenwoordigers van de Roma-gemeenschap van het land vrijwel uitblijven. De Bulgaarse premier Boyko Borisov, geciteerd in de oppositiekrant Sega, lichtte toe dat “al deze mensen in ieder geval een individuele verantwoordelijkheid hebben voor wat er met hen gebeurt. Er is geen sprake van massa-uitzettingen.” En in een andere Bulgaarse krant, Dnevnik, laat de minister van Buitenlandse Zaken, Nikolay Mladenov, weten dat de polemiek vooral “een interne aangelegenheid van Frankrijk is”.
Het leeuwendeel van de Bulgaarse media is daarentegen van mening dat dit een zaak van heel Europa is, maar dat de meningen in het oosten en westen van het continent verdeeld zijn. Populaire kranten zoals Trud en 24 Chasa hebben zich verbaasd over het “begrip” van de Europese Commissie ten aanzien van de acties van Frankrijk en vroegen zich af of Brussel ook zo vergevensgezind zou zijn geweest als het Bulgarije was geweest die de Roma zo had behandeld. “Als Europa met twee maten meet, dan hoeft het voor ons niet meer. Frankrijk, bedankt” aldus commentator van Trud. De redacteur van Sega, Svetoslav Terziev, beticht Frankrijk zelfs van “de grootste officiële deportatie sinds de Tweede Wereldoorlog.” Zijn collega, commentator Boïko Lambovski, schrijft: “Beste Fransen, wij die ons in de achterste wagon van de EU-trein bevinden, hadden hoge verwachtingen van jou, de locomotief van Europa en vaderland van de mensenrechten. Jij was ons grote voorbeeld op het gebied van humanisme en integratie. Maar waar je nu mee bezig bent, kan niet door de beugel.”
