Een conferentie over het zorgstelsel loopt ten einde op de website "Second Life". Davee Commerce / Daneel Ariantho

E-maatschappij kan ook op tilt slaan

Of het nu gaat om de politiek, de gezondheidszorg of het onderwijs: Estland loopt al een paar jaar voorop bij het gebruik van internet in het openbare leven in al zijn facetten. Maar dat zou weleens ten koste kunnen gaan van het echte leven, waarschuwt een commentator in Eesti Ekspress.

Gepubliceerd op 9 december 2009 om 14:40
Een conferentie over het zorgstelsel loopt ten einde op de website "Second Life". Davee Commerce / Daneel Ariantho

Wij zijn er zo aan gewend dat allerlei zaken langs elektronische weg plaatsvinden, dat we het hebben over e-politie, e-government, e-Staat, e-school, e-gezondheidszorg... en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Achter deze e-voorzieningen liggen echter diverse gevaren op de loer.

Dat de informatietechnologieën al deze oplossingen aandragen is natuurlijk prachtig: je kunt er tijd, geld, energie en nog veel meer mee uitsparen. Maar het kan gevaarlijk zijn als deze hulpmiddelen een doel op zich worden. Bij e-government telt dan alleen nog de e-connectie op zich, los van de inhoud en de kwaliteit van het echte werk van de overheid.

Er wordt vaak gesproken over de e-gezondheidszorg, die de mogelijkheden van supersnel internet benut om gegevens uiterst snel en globaal door te sturen. Maar de echte gezondheid zou daar weleens onder kunnen lijden. Er worden financiële middelen uitgetrokken voor een e-school, maar het geld gaat niet naar het opzetten daarvan of naar de onderwijsprogramma's: er wordt een nieuwe database mee opgezet. In dit proces heeft men de werkelijke betekenis van de dingen uit het oog verloren.

Een e-huwelijk, met e-geluk en e-genodigden

Nieuwsbrief in het Nederlands

Anders gezegd: de realiteit verdwijnt, echte gevoelens zwakken af en worden uiteindelijk vervangen door een e-relatie (virtuele seks bestaat al) of door gecodeerde sms-jes. Hoe meer e-oplossingen en e-communicatie er zullen komen, hoe minder er sprake zal zijn van echte communicatie. Het kan leuk en voordelig zijn om e-huwelijken te organiseren, compleet met e-geluk en e-genodigden. De gasten smullen dan van hapjes die als Tetris-blokjes op hun bord vallen, en drinken e-alcohol waar ze niet dronken van worden. Als het volk tevreden is met deze ontwikkelingen, dan is dat prachtig. Want dat heb je nodig om herkozen te worden.

E-verkiezingen zijn al bezig een doel op zich te worden. Gevolg: de betekenis van het verkiezingsproces – iemand een mandaat geven om de burgers te vertegenwoordigen en hun belangen te verdedigen – gaat meer en meer verloren, of wordt in ieder geval steeds vager. Het is gemakkelijk en snel om allerlei zaken elektronisch te beheren, maar dit heeft er wel toe geleid dat er een systeem is ontstaan waarin de mens op de tweede plaats komt en gedeeltelijk wordt ontslagen van zijn verantwoordelijkheden. “Stuur ons een e-mail en dan zullen we zien…”, en als je een factuur ontvangt die niet klopt (als hij tenminste ooit aankomt), dan krijg je een excuus als: “Maar zo stond het nu eenmaal in mijn computer…”

De hulpmiddelen zijn zo belangrijk geworden dat het normale leven van de mensen vervangen wordt door een soort e-leven, dat op alle terreinen een rol is gaan spelen. En als het echte leven ons niet meer bevalt, dan is het misschien maar beter om dit te ontlopen en ons te verschuilen achter een e-leven, e-relaties aan te gaan en ons door het besturingssysteem elektronisch te laten begraven?

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp