EU-rechten niet voor iedere EU-burger

De Europese Verdragen waarborgen de rechten van burgers en consumenten. Maar in de praktijk worden deze rechten maar al te vaak geschonden, vooral als het gaat om onderdanen van een andere lidstaat.

Gepubliceerd op 8 april 2013 om 10:24

Sinds enige tijd zenden bijna alle Roemeense televisiezenders spotjes uit over het thema "Ik ben Europees burger en ik heb rechten".
Hierin figureert de burger in concrete situaties uit het dagelijks leven: hij heeft bijvoorbeeld een laptop gekocht die niet werkt, of hij wil een product retourneren dat hij online heeft gekocht of zijn hotelkamer heeft geen airco.

Als de ´dienstverlener´ zijn verzoek weigert, verkondigt hij kordaat en zelfverzekerd: "Weet u wel wie ik ben? Ik ben Europees burger en ik heb rechten." Natuurlijk is dit een nuttige campagne. De Roemeens-Europese burger leert zo dat de EU hem een aantal rechten heeft toegekend: hij kan een product dat hem niet bevalt terugsturen of hij kan een schadevergoeding eisen.

Tamelijk saaie en drammerige stijl

Een nadeel is alleen dat deze campagne is opgezet in de tamelijk saaie en drammerige stijl van de Europese Commissie en haar ambtenaren waarmee Europa nu al een paar jaar wordt overspoeld in de vorm van brochures en reclamespotjes die bedoeld zijn voor "de Europese burger". En hoewel de Europese burger hierdoor weet wat zijn rechten zijn als zijn laptop het begeeft of als hij paardenvlees tegenkomt in zijn lasagne, lijkt hij de laatste tijd behoorlijk ontmoedigd te zijn geraakt.

Want er zijn rechten - waarvan sommige tot de "pijlers van de Europese eenwording" behoren, zoals het recht om zich in een willekeurig EU-land te vestigen en er te werken - die hem onthouden worden. De tijd waarin iedereen de mond vol had van een "Europa van de burgers" is voorbij, maar die hele overdreven positieve retoriek rond deze slogan is nooit verder gekomen dan het stadium "informatiemateriaal" van de Commissie.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Wij moeten ons solidair tonen

Dat is niet alleen de schuld van de economische crisis, ook al houdt het bezuinigingsbeleid nog altijd huis op ons vergrijzende continent. Zo werden de rekeningen van Europese burgers op Cyprus geplunderd op last van een Europees besluit. Maar de reden daarvoor was dat de euro moest worden gered, en omdat de euro de munt van ons allemaal is, moeten wij ons solidair tonen. Deze willekeurige en van bovenaf opgelegde solidariteit werkt echter niet, zolang het isolationisme bijna overal in de Unie welig tiert en het Bijbelse motief van de "zondebok" weer in de mode raakt.

De gedachte dat de Europese instellingen geen democratische legitimiteit bezitten en dat de burgers derhalve niet worden vertegenwoordigd, is in veel landen opgepikt door de populistische partijen: ´anderen´ de schuld geven is een makkelijke truc die stemmen oplevert. Vroeger kon je nog lachen om het euroscepticisme van de Britten, maar sinds een tijdje zijn zij weer vervallen in hun treurige obsessie van een Roemeens-Bulgaarse invasie.

Vertrokken vanwege de armoede

De feiten spreken voor zich: het anti-immigratiebeleid, zoals dat door de Europese natiestaten is opgesteld en toegepast, is op een faliekante mislukking uitgelopen. Europa wordt doorkruist door miljoenen immigranten, die het continent vanuit alle mogelijke uithoeken en op allerlei manieren (vooral illegaal) zijn binnengekomen.

Het klopt dat Europese burgers uit Roemenië zijn weggetrokken vanwege de armoede en dat sommigen van hen zich ´als immigranten´ gedragen. Het klopt ook dat sommige Roemenen zwartwerken (maar dat is eerder een probleem van de lidstaten die er niet in slagen om zwartwerken uit te bannen, dan van de tenuitvoerlegging van de ´EU-pijler´ met betrekking tot het vrij verkeer van burgers).

Verdragen niet alleen voor pensionado’s

Maar het enige wat zo´n twee miljoen Roemenen hebben gedaan, is dat zij dit beginsel letterlijk hebben opgevat. Want dit principe is toch niet enkel in de Verdragen opgenomen om ouderen op de Canarische Eilanden of in het zuiden van Portugal van hun pensioen te laten genieten!

Het is best mogelijk dat Roemenië niet zo´n enorme bijdrage levert aan de EU, maar wij moeten dit land gelijk geven als het gaat om dit idee, dat op papier zo nobel en fraai is: het recht van Europese burgers om zich overal in de Europese Unie te vestigen. Helaas laat ons Oude Continent, dat binnenkort écht immigranten nodig heeft, de regelgeving over ´buitenlanders´ aan de lidstaten zelf over. Het zet daarmee de deur open voor nieuwe fiasco´s, die in geen geval kunnen worden gecompenseerd door het recht op schadevergoeding voor een vakantie zonder airconditioning...

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp