Kies een taal
"Elio Di Rupo doorbreekt alle taboes", meldt La Libre Belgique verheugd. Op 4 juli overhandigde deformateurzijn 103 pagina’s dikke nota aan koning Albert. De sanering van de staatsschuld, een nieuwe financieringswet, opsplitsing van Brussel-HalleVilvoorde (BHV), meer verantwoordelijkheden voor de gewesten en de hervorming van verschillende sociaaleconomische vraagstukken, Di Rupo heeft er geen doekjes om gewonden en alle puntjes op de i gezet om een oplossing te vinden op de politieke crisis die België verscheurt.
Di Rupo "stelt een rigoureuze sanering van de overheidsfinanciën voor, ter hoogte van 22 miljard euro tussen nu en 2015", noteert L'Echo. Doel: een begrotingsevenwicht bereiken en het land uit het blikveld van de ratingbureaus halen.
Voor de institutionele kant stelt Di Rupo de opsplitsing van het kiesarrondissement BHV voor, dat zich met één been in het Brusselse hoofdstedelijke gewest bevindt en met het andere in Vlaanderen. 150.000 Franstaligen wonen er in 35 Vlaamse gemeenten, wat nogal wat spanningen tussen beide gemeenschappen veroorzaakt.
Er zouden drie kiesdistricten komen voor de federale en Europese verkiezingen: Brussel-Hoofdstad, Vlaams Brabant en Waals Brabant. Daartegenover zou staan dat de rechten van de Franstaligen van de zes faciliteitengemeenten [waar de Franstaligen specifieke rechten hebben, red.] geconsolideerd zullen worden, zij zullen dan ook kunnen stemmen in een kiesdistrict naar keuze. De benoemingsprocedure voor burgemeesters van de faciliteitengemeenten zal worden gewijzigd.
Nieuwsbrief in het Nederlands
Waarbij L'Echo zich afvraagt: "Wat zal de N-VA [Vlaamse nationalistische meerderheidspartij, red.] zeggen die een scheiding zonder compensatie wilde?"
"Het uur van de waarheid is inderdaad aangebroken", schrijft Le Soir. Hoewel een "evenwichtige en dappere" tekst wordt toegejuicht, vraagt de Franstalige krant zich af of de strategie lonend zal zijn:
Niets is minder zeker. Want in het Noorden worden er al vragen gesteld bij de copernicaanse aard van deze nota. Zal de nota het zwaartepunt nu wel of niet verplaatsen naar de federale overheid? (...) Bepaalde Vlaamse partijen zullen daar ongetwijfeld ontkennend op antwoorden, de werkelijke besluitvormingsmacht zal niet aan de gewesten worden overgedragen. En ze hebben gelijk. De federale overheid behoudt zijn twee pijlers. De sociale zekerheid wordt geamputeerd maar het hart wordt niet bereikt. En de beheersing van de belastingstroom, essentieel voor de levensvatbaarheid van het land, blijft in federale handen. Als bepaalde Vlaamse partijen pas tevreden zijn wanneer België deze twee trofeeën kwijt is, dan moeten ze dat heel snel zeggen.
Voor La Libre Belgique is de nota "voor alles gedurfd". Dat is heel goed, want "als dit land, dat al een jaar vastzit in de non-onderhandelingen, een toekomst wil hebben, dan is durf hard nodig".
Ook de Vlaamse pers is lovend over Di Rupo die “zijn nek uitsteekt” om zijn missie met succes af te ronden. Volgens De Morgen heeft de formateur zich zelfs laten inspireren door het Griekse drama:
Elio keerde terug [uit Griekenland, red.] met tranen in de ogen: hij was zo geraakt door de verhalen van de drastische bezuinigingsmaatregelen in Griekenland dat hij meer dan ooit besefte dat de politieke crisis in ons land dringend opgelost moet worden.
Volgens De Morgen-redacteur Yves Desmet was aan Vlaamse kant "iedereen wel zo slim om deze catalogus van veelal concrete maatregelen niet onmiddellijk af te schieten. Dat zou trouwens ook zo goed als onmogelijk zijn: deze nota is geen eindpunt, maar de grootste openingszet die Di Rupo kon maken. Dit zonder meer afschieten is hetzelfde als jezelf buitenspel zetten."
De Standaard voegt hieraan toe:
Strategisch plaatst Di Rupo De Wever [partijleider N-VA, red.] voor de moeilijkste afweging van zijn politieke carrière. Het is zijn volste recht dit voorstel als onvoldoende af te wijzen. Hij heeft zijn kiezers meer beloofd dan dit en ze steunen hem nog steeds. Toch moet bij hem de vraag rijzen of er nog wel een betere gelegenheid komt. En of het niet verstandiger is te proberen de filosofie achter dit ontwerp van een regeerakkoord met grote koppigheid te maximaliseren. Het Belgische evenwicht wordt nooit stabiel.
