Kies een taal
Waarom zouden we Cyprus laten vallen terwijl andere belastingparadijzen – Luxemburg en de kleine Britse eilanden als Man en Guernesey – uit de wind worden gehouden? De slachtofferrol die Cyprus heeft aangenomen, is tamelijk onnozel. De reden dat bijna niemand deze gebieden aan een onderzoek onderwerpt, is omdat deze landen niet aan de Europese partners hebben gevraagd om van een faillissement te worden gered.
Gestolen geld uit Joegoslavische staatskas
En dat is niet alles. Want de Cypriotische zaak is hoe dan ook verbijsterend. Tot 2007 werd er nauwelijks belasting geïnd op het eiland. In de jaren negentig kwam Slobodan Milosevic naar Cyprus om er 800 miljoen dollar die hij uit de Joegoslavische staatskas had geplunderd, te stallen. Het zijn de Cypriotische banken die het Russische zwarte geld, voornamelijk verdiend met oliespeculatie, hebben aangenomen, witgewassen en geherinvesteerd. Volgens de CIA zou het eiland ook meewerken aan de handel in Filipijnse en Dominicaanse vrouwen voor de seksindustrie. De grote haven van Limassol is de belangrijkste stad voor schepen die zich niet aan de regels houden en waarvan de activiteiten schimmig en onverantwoordelijk zijn omdat zij de Cypriotische vlag – bijna een soort piratenvlag – voeren.
Bovendien heeft de financiële elite, net zoals in Ierland, een ongezonde relatie met rechtse politici: neem de minister van Financiën, Michalis Sarris, die vriendjes wilde worden met Moskou om de pijn van de banken te verlichten. Deze zelfde Sarris was in 2012 nog voorzitter van de Raad van Bestuur van een financiële instelling die er nu het meest beroerd voorstaat: de Laika Groep.
Strikt genomen is Cyprus geen belastingparadijs
Als we naar de vage definitie kijken van de OESO, is Cyprus in werkelijkheid geen belastingparadijs. Het is waar dat de belastingen er extreem laag zijn en conditio sine qua non is het op de zwarte lijst terechtgekomen. Toch voldoet het eiland niet aan twee andere noodzakelijke criteria: het systeem van het eiland is namelijk niet totaal gesloten en er bestaat een mogelijkheid voor andere landen om er belastinginlichtingen te verkrijgen.
Het zijn andere kleine details die het eiland ontsieren en verzwakken. De financiële sector is buitenproportioneel groot (net zoals in Ierland destijds): de bezittingen van de banken bedragen 7,1 keer het bbp. Dat is twee keer zoveel als het Europese gemiddelde (3,5 keer) en dat van Spanje (3,1 keer), maar slechts een derde van het Luxemburgse cijfer (de activa bedragen daar 21,7 keer het bbp).
Cyprus staat niet meer op de grijze lijst van de OESO en het mag dan in strikt juridische zin geen belastingparadijs zijn, het scheelt niet veel. En dat geldt ook voor Luxemburg.
Ook Luxemburg kan ziekte van Cyprus oplopen
Luxemburg? Ja, laten we het eens over Luxemburg hebben. Het Groothertogdom is het rijkste land ter wereld dankzij de tweehonderd buitenlandse banken en meer dan 3.000 miljard euro aan financieel buitenlands vermogen (van de 20.000 miljard euro totaal in de wereld) dat onder een extreem gunstig fiscaal systeem valt. Het moet gezegd worden dat het huidige systeem niet meer zo genereus is als voorheen. Toen hoefden “Holding 1929”-bedrijven helemaal geen belasting te betalen. Desalniettemin hebben bepaalde vermogensbeheerders - die al geen lasten hoeven af te dragen over de rente, het vermogen en ook geen btw betalen – nog aftrekposten tot hun beschikking en betalen ze slechts 0,25 procent belasting. Dat is wat wij een belastingtruc zouden kunnen noemen.
Mogelijk komt er een dag dat Luxemburg, Zwitserland en de ‘eiland-riolen’ van Londen (en van Singapore) de ziekte van Cyprus oplopen. Deze ziekte sluimert in zekere zin al in deze gebieden. Om te voorkomen dat zij een beroep moeten doen op de Duitse of Spaanse belastingbetaler om ze te redden en dat de houders van niet-gegarandeerde spaartegoeden voor alles moeten opdraaien, moet er een bom onder de belastingparadijzen worden gelegd.
Ontneem de profiteurs hun vetorecht
Hoe? De belastingregels moeten geharmoniseerd worden en een aanvulling worden op het gedeelte dat is gewijd aan inkomsten in het begrotingspact, waarvan het doel is de uitgaven in toom te houden.
De strategie bestaat uit het harmoniseren van de verschillende soorten belastingen en de belastingdruk op het vermogen. Ook moeten er kleinere schijven voor de inkomstenbelasting komen, een einde worden gemaakt aan btw-uitzonderingen, de verhoging van de ondernemersbelasting op elkaar worden afgestemd, moeten winsten die behaald zijn in belastingparadijzen door buitenlandse tussenhandelaren worden belast en moet er een progressieve belasting komen voor financiële transacties.
Zulke hervormingen zijn niet eenvoudig uit te voeren. Voor fiscale overeenkomsten in de EU is unanimiteit nodig. Zij die profiteren van de belastingtrucs en hun vrienden hebben een vetorecht. En dat zullen ze gebruiken. Laten we dat veto ook opblazen. Zeg het voort.
