Kies een taal
<!--
/ Style Definitions /
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{mso-style-parent:"";
Nieuwsbrief in het Nederlands
margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";}
span.apple-style-span
{mso-style-name:apple-style-span;}
span.apple-converted-space
{mso-style-name:apple-converted-space;}
@page Section1
{size:612.0pt 792.0pt;
margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt;
mso-header-margin:36.0pt;
mso-footer-margin:36.0pt;
mso-paper-source:0;}
div.Section1
{page:Section1;}
--> Voor 2004, in de tijd dat de staat nog geen biologische boeren subsidieerde, telde Polen slechts 3.700 biologische boerderijen. De weinige eigenzinnige ondernemers die zo'n bedrijf startten, deden dat vooral om ideologische redenen en met de overtuiging gezondere voedingsmiddelen te produceren. Geld verdienen met biologische producten was moeilijk. Tegenwoordig telt het land niet minder dan 21.000 biologische boerenbedrijven, die een oppervlakte van 519.000 hectare beslaan.
Die stijging zou een waarschuwing moeten zijn voor de verantwoordelijken voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid(GLB) binnen de EU, hier is immers iets gaande dat te mooi is om waar te zijn. En inderdaad was de gemiddelde omvang van een landbouwbedrijf in de afgelopen zes jaar, waarin alle boeren in het land landbouwsubsidies kregen toegekend, nooit groter dan 6,8 hectare. De gemiddelde oppervlakte van een biologische boerderij daarentegen explodeerde tot gemiddeld 25,2 hectare. En dan laten we de bedrijven van enkele honderden of zelfs duizenden hectaren nog buiten beschouwing.
Hier weet iedereen dat noten goud waard zijn
Dorta Metera, lid van de Raad voor biologische landbouw, en manager bij de firma Bioekspert die producten van het Eko-label voorziet, benadrukt dat landen waar biologische landbouw werkelijk gesteund wordt, zoals in Duitsland, strikte eisen stellen aan producenten. In Duitsland worden subsidies alleen verstrekt als er hoogwaardige gewassen worden geproduceerd. Dat gaat niet op voor het Poolse ministerie van Landbouw, dat daarmee de deur heeft opengezet voor fraudeurs. Na 2004 trok de biologische landbouw mensen die voordat ze ook maar het land opgingen, eerst samen met gespecialiseerde advocatenkantoren uitvoerig de voorwaarden bestudeerden voor het verkrijgen van de kostbare Europese subsidies. Sommige biologische bedrijven zijn overigens eigendom van diezelfde advocatenkantoren.
Het verbouwen van biologische groenten, waarvoor het Bureau voor de herstructurering en de modernisering van de landbouw aan de tuinders een gift van 1550 zloty (ongeveer 380 euro) per verbouwde hectare verstrekt, blijft het exclusieve domein van de ware bio-tuinder, en is onaantrekkelijk voor speculanten. Die investeren liever in biologische walnoten, bijzonder winstgevend in termen van subsidies. Je kunt werkelijk een prima slag slaan als je subsidie voor enkele honderden, of zelfs duizend hectare kunt vangen: in dat geval kan de gift oplopen tot 2.800.000 zloty (bijna 700.000 euro). Hier weet iedereen dat noten goud waard zijn.
Niemand controleert noch de teelt noch de oogsten
Niemand, zelfs de firma's voor biologische certificering, die dat zelf toegeven, controleert noch de teelt noch de oogsten daadwerkelijk, omdat de wet ze daartoe niet verplicht. "Als het certificeringskantoor echter twijfels uit, gaat de biologische boer naar een andere firma met minder scrupules", legt Teresa Ropelewska van Agro Bio Test uit. Als te strenge certificeringskantoren het biologische karakter van een bedrijf in twijfel durven te trekken, kan ze dat zelfs een proces opleveren. De certificeringsbedrijven, die hun klanten graag willen behouden, lopen daardoor keurig in de pas en zijn zeer discreet.
De grootste certificeerders zijn bovendien het eigendom van personen die van alle kanten verbonden zijn aan de politiek. En bij onregelmatigheden beperken ze zich vaak tot het melden ervan aan het Bureau voor de herstructurering en de modernisering van de landbouw. Dit bureau, dat de toekenning van subsidies regelt, ligt echter niet ten grondslag aan de wetgeving die de fraude in de hand werkt. De wieg van deze wet staat op het ministerie van Landbouw, dat bijzonder onverschillig staat tegenover de suggesties van het Bureau om de huidige regels te herzien.
De fictieve ecologische walnotenplantage van de minister
De wet zou worden aangepast nadat bekend werd dat de huidige onderminister van Milieu een fictieve ecologische walnotenplantage bezat. En hoewel de subsidies voor het kweken van walnoten inderdaad flink zijn afgenomen, hebben de fraudeurs alweer een andere uitweg gevonden: "Inmiddels zijn in de walnotenboomgaarden, overwoekerd door onkruid, kleine appelbomen geplant. Ze zijn willekeurig neergezet, vaak op moerasland, waar ze geen enkele overlevingskans hebben. De financiële steun aan appelkwekerijen is tegenwoordig hoger dan de subsidies voor walnoten. En over de oogst stelt, net als voorheen, niemand vragen", vertellen de vertegenwoordigers van de certificeringskantoren teleurgesteld.
