Kies een taal
Symbolischer kon het niet. Op 14 juli is voormalig Poolse Premier Jerzy Buzek verkozen tot eerste voorzitter van het Europees Parlement die afkomstig is uit een voormalig sovjetland. Een gebeurtenis die de hoop en dromen die in de afgelopen dertig jaar ontstonden in de Poolse scheepswerven hiermee werkelijkheid worden, aldus de Poolse krant Gazeta Wyborcza. Maar “de oude lidstaten zullen uit zijn prestaties aflezen of de ‘nieuwe’ lidstaten wel Europees genoeg zijn, of ze op dezelfde lijn zitten als henzelf”, aldus deze krant.
Twee dagen later hebben twee voormalige Poolse presidenten (Lech Walesa en Aleksander Kwasniewski), een Tsjechische ex-president (Václav Havel) en andere bekendheden uit de regio een open brief geschreven aan Barack Obama. De grote lijn van de brief is: “Vergeet ons niet en bescherm ons tegen Moskou”, waarmee ze hun wens voor een Amerikaans ruimteschild op hun territorium opnieuw leven in blazen zonder hierover vooraf discussie te hebben gevoerd binnen de EU. Alsof deze mannen en vrouwen, die symbool staan voor de democratisering in hun land en toetreding tot de EU, aanvoelden dat Brussel en de andere Europese hoofdsteden hun zorgen niet delen.
Het ‘oude’ Europa, het ‘nieuwe’ Europa. Dit onderscheid, dat geformuleerd was door Donald Rumsfeld, de voormalige Amerikaanse minister van Defensie, wordt steeds weer bewaarheid. Men moet er dan ook niet vreemd van opkijken dat de keuze voor een Pool op een sleutelpost van de Europese Unie bepaalde gevoelens oproept. En dat Praag, Parijs, Londen en Berlijn er verschillende wereldbeelden op nahouden waardoor het erop lijkt dat alleen Amerika in staat is daadkrachtig te handelen.
Nu Javier Solana, hoofd van een Europese diplomatie in embryonale staat, zijn vertrek heeft aangekondigd, zou Europa voor deze functie wellicht op zoek kunnen gaan naar een Europeaan die in staat is namens ons allemaal te spreken, zowel namens West- als Oost-Europeanen.
