Kies een taal
Als er in Hongarije iets is dat veel doet denken aan het Rusland van Poetin, dan is dat wel de huidige positie en het optreden van de oppositie, en de technieken die door antiautoritaire bewegingen worden gebruikt. Dit wordt goed geïllustreerd door de als burgerlijke ongehoorzaamheid aangekondigde poging op 7 maart om het hoofdkantoor van de Fidesz te bezetten. Hieruit kan ook worden afgeleid dat de steun voornamelijk van buiten komt en niet vanuit de burgers zelf, net zoals het duidelijk de intentie was de machthebbers uit te dagen.
Het belangrijkste doel van de oppositie is het boegbeeld van protest te worden, waarbij ze zelfs de grenzen van de wet willen opzoeken of overschrijden om zich te kunnen presenteren als een willekeurig slachtoffer van de macht, waar mogelijk binnen het kader van een CNN-reportage.
Links en liberaal profileren zich als martelaar
Sinds anderhalf jaar profileren zowel links als liberaal in Hongarije zich als martelaren. Vooralsnog zonder veel succes, onder meer aangezien het land een van de meest vrije gebieden ter wereld is geworden waar het het recht op demonstreren betreft, in tegenstelling tot in 2006 [toen de politie charges tegen betogers uitvoerde tijdens de herdenkingen van de opstand tegen de sovjets in 1956].
Maar de frustratie van het links-liberale verzet tegen Viktor Orbán is anders dan die van het verzet tegen Poetin. De oppositie krijgt nu langzaam door dat de Hongaarse wereld die tot nu toe gedomineerd kon worden met financiële middelen, of door een stevig gevestigd monopolie op het gedachtengoed – zelfs al was men daar soms een beetje de draad kwijt – langzaam verdwijnt.
De nieuwe grondwet [die in 2001 werd aangenomen en op 1 januari 2012 van kracht werd] is tegenwoordig geaccepteerd in Europa, er is nog nauwelijks een tegengeluid hoorbaar rond de regularisatie van de media. Het beleid dat het land ertoe moet dwingen de door het IMF voorgeschreven behandeling te volgen en dat onvermijdelijk de val van de regering zou veroorzaken was niet van lange duur, en de centrale Bank vormt geen enkele belemmering meer voor het regeringsbeleid.
Aanval is misleidend en weerzinwekkend
Er zijn heel wat tekenen die erop wijzen dat de regering, daartoe aangezet door een tweederde meerderheid [die de Fidesz in het parlement heeft], van transitie is overgegaan op consolidatie, zelfs al was men daar soms bang voor en gebeurde het niet zonder omwegen. Als de regering erin slaagt het begrotingsevenwicht te behouden en de lusteloze economie weer leven in te blazen, dan hebben ze alle kans hun kiezers op een hele andere manier te steunen dan via een continue lastenverlaging voor de huishoudens. En als dat mogelijk is, kan de regering daar zijn voordeel mee doen, net als iedere andere gezonde regering.
Consolidatie zou de dood van de oppositie betekenen. We zouden kunnen zeggen dat de aanval die, zogenaamd vanwege het vierde amendement op de grondwet, met steun uit het buitenland gelanceerd werd, misleidend en weerzinwekkend is, maar geenszins verrassend. De woorden van minister van Buitenlandse Zaken János Maronyi in een interview met het weekblad Heti Valasz zijn tekenend: “Laten we niet wachten op het einde van de politieke aanvallen want de strijd tussen de partijen speelt zich ook af in alle landen en op Europees niveau”.
Hof moet grondwet niet beoordelen
Ook het betwiste amendement op de grondwet is voor niemand verrassend. Toen het Constitutionele Hof – dat het machtsevenwicht ten opzichte van de parlementaire meerderheid in goede banen leidt - de overgangsbepalingen van de grondwet verwierp, liet Fidesz duidelijk weten dat de meeste gewraakte passages er om formele redenen toch in moesten worden opgenomen. Natuurlijk zou Fidesz niet systematisch alle problemen die de partij tegenkomt, via de grondwet moeten regelen. Maar het behoeft geen betoog dat de taak van het Constitutionele Hof eruit bestaat de bepalingen uit de grondwet te interpreteren, en niet om ze te beoordelen op gegrondheid [de grondwetswijziging belet het Hof een principiële uitspraak te doen en te verwijzen naar de jurisprudentie van voor het van kracht worden van de grondwet].
De verkiezingen zijn al over een jaar, en de oppositie ziet ze niet ten onrechte met vrees tegemoet. Een nieuwe mislukking zou hen fataal kunnen worden. Ze zet daarom alle middelen in die zij ter beschikking heeft om de regering in diskrediet te brengen. En voor die middelen blijft men zoeken naar serieuze internationale partners en anarchistische vrijwilligers uit de bevolking.
De campagne zal smerig zijn, en de strijd keihard. Maar laten we niet vergeten dat het maar om een achterhoedegevecht gaat. Het is niet de grondwet zelf die wordt aangevochten, alleen het voorgestelde amendement.
