Kies een taal
Er gaat bijna geen dag voorbij zonder nieuws over bootkapingen, gijzelnemingen en verzoeken om losgeld van Somalische piraten. Toch trok vorige week een klein berichtje onze aandacht: Franse soldaten die langs de Somalische kust gestationeerd zijn zullen ook worden ingezet op Franse vissersboten. Ze zullen zo’n dozijn boten beschermen die op tonijn vissen om te voorkomen dat ze in handen van piraten vallen. Maar de vraag dringt zich op: wat hebben die Franse vissers eigenlijk te zoeken voor de Somalische kust?
In veel landen is het aantal gesubsidieerde vissersvloten niet evenredig met de vangstquota teruggebracht, waardoor de vangstcapaciteiten veel te hoog zijn. De ultramoderne vissersvloten uit Europa, Rusland, China, Japan en enkele andere landen vissen de oceanen en de Afrikaanse kustwateren leeg zonder zich te bekommeren om de lokale vissers. Diverse landen, waaronder van de Europese Unie, hebben de visrechten van vele arme Afrikaanse landen opgekocht om binnen een straal van 200 mijl uit de kust te mogen vissen. Vervolgens heeft de EU die vislicenties aan haar vissers doorverkocht. Daar komt nog een hele vloot aan illegale vissersboten bij die onder niet-Europese vlag varen.
Maar zelfs als er wel vislicenties zijn betaald, ziet de lokale bevolking daar zelden iets van terug. In plaats daarvan verdwijnt het geld meer dan eens in de zakken van de corrupte elite. In Somalië werd een deel van het geld rechtstreeks geïncasseerd door krijgsheren.
Een moderne visserstrawler haalt in één dag evenveel binnen als een lokale visser in tien jaar. De lokale vissers vissen daarom steeds vaker achter het net. Volgens de Duitse milieuorganisatie Germanwatch komt het visserijbeleid van de EU neer op "subsidie waarmee de armoede alleen maar erger wordt in plaats van bestreden. Dat is de trieste consequentie van een mislukt visserijbeleid".
Veel vissers komt het water inmiddels tot de lippen; zij bouwen hun boten om om deze te verhuren aan mensensmokkelaars die vluchtelingen van West-Afrika naar de Canarische eilanden sluizen. In Somalië zou de illegale visserij zelfs een rol hebben gespeeld bij de opkomst van de piraterij: meteen na de ineenstorting van de Somalische staat hebben honderden illegale trawlers de reserves aan tonijn, haai en garnaal geplunderd. In eerste instantie werden vooral de trailers gedwongen om "vislicenties" te betalen waarbij werkloze vissers een nieuwe inkomstenbron konden aanboren. Later is dit doeltreffende economische model ook toegepast op handelsschepen. Nu rest de Europeanen niets anders dan de piraten te bestrijden door militairen in te zetten. Tegelijkertijd zouden ze echter moeten nadenken over de afschaffing van hun eigen vorm van piraterij.
