Kies een taal
Het was geen verrassing dat Portugal gisteren een nieuwe politieke cyclus binnentrad. Zes jaar van socialistische regeringen zijn ten einde gekomen met het ontslag van José Sócrates, dat onvermijdelijk was gezien de grote nederlaag van de Socialistische Partij (PS). Maar iedereen weet dat deze politieke aardverschuiving grotendeels veroorzaakt is door een proteststem tegen José Sócrates. Protest tegen de buitenlandse hulp, de economische crisis en de mislukking van een governance-stijl.
Met andere woorden, de wens om de [vertrekkende premier, red.] José Sócrates op te laten stappen was groter dan de wens om [de leider van de Sociaaldemocratische Partij (PSD) en de gedoodverfde toekomstige premier, red.] Pedro Passos Coelho de trappen van São Bento [de zetel van het parlement, red.] te zien bestijgen. En dit brengt de man die geacht wordt de kar te trekken van de nieuwe centrumrechtse coalitie in een lastig parket. Ondanks een ruime overwinning die hem een grotere speelruimte geeft om te onderhandelen met [de leider van de conservatieve partij Democratisch Sociaal Centrum - Volkspartij (CDS-PP), red.] Paulo Portas.
Passos Coelho weet dat hij nog niet het volledige vertrouwen van de Portugezen gewonnen heeft. En hij zal op de proef worden gesteld in een van de zwaarste contexten, namelijk de uitvoering van het zeer strenge programma van de trojka.
Het politieke landschap is veranderd. Maar zoals we konden verwachten, zal Portugal zich deze verkiezingen slechts herinneren als een intermezzo tussen de ondertekening van het akkoord met de trojka en de implementatie hiervan, dat in werkelijkheid het echte programma van de regering is. We zakken opnieuw weg in een nachtmerrie na een onderbreking van enkele weken waarin we alleen maar hebben gekozen wie dit programma ten uitvoer zou brengen.
De crisis veroorzaakt meer onverschilligheid
En nu we weer met beide benen op de grond staan, weten we dat dit akkoord pas kan worden toegepast met de instemming van de drie grootste
[PSD, CDS-PP en PS, red.]. Niet noodzakelijkerwijs in de vorm van een regering met drie partijen, maar ongetwijfeld in de vorm van solide regeringsakkoorden. Er zullen talloze obstakels worden opgeworpen voor de toepassing van het memorandum, van sociale protesten tot discussies over de vraag of dit steunplan wel conform de grondwet is.
In ieder geval staat buiten kijf dat het ontslag van José Sócrates voor de socialisten een opluchting was. Zijn regeringstermijn liep op zijn einde en de partij krijgt nu de kans om zichzelf te vernieuwen. Dit is een normaal proces in een democratie en daar hoeven we niet dramatisch over te doen. De socialisten moeten echter wel nadenken over bepaalde fouten die zij hebben gemaakt zodat zij de rol van de partij in de Portugese maatschappij opnieuw kunnen definiëren en het interne debat, dat onder het bewind van Sócrates een zachte dood stierf, nieuw leven in te blazen.
De opkomst tijdens deze verkiezingen lag hoger dan die in 2009 en is zelfs nog nooit zo hoog geweest. Dat is het verontrustende teken dat de crisis meer onverschilligheid veroorzaakte dan een gevoel van urgentie. Maar wat nog veel verontrustender is, is dat de stemlijsten nog steeds compleet los van de realiteit staan [er waren zo’n 650.000 spookkiezers ingeschreven waardoor sprake was van een fictieve onthouding van ongeveer 7 procent, red.] en dat daar geen haan naar kraait. Als deze lijsten opgeschoond zouden worden, zou het opkomstpercentage kunnen worden opgeschroefd en zou het kiesproces strenger gecontroleerd kunnen worden. Maar wie interesseert zich daarvoor?
Context
Links krijgt een klap
"Compleet naar rechts", zo [omschrijft](http:// http://www.jn.pt/paginainicial/)*[Jornal de Notícias](http:// http://www.jn.pt/paginainicial/)* op zijn voorpagina de ruk naar rechts van Portugal na de parlementsverkiezingen van 5 juni. De twee winnaars van de verkiezingen zijn Pedro Passos Coelho, voorzitter van de centrumrechtse Sociaaldemocratische Partij (PSD) en toekomstig premier van het land, en Paulo Portas, leider van de conservatieve partij Democratisch Sociaal Centrum - Volkspartij (CDS-PP). PSD behaalde 39 procent van de stemmen, wat goed is voor 105 van de 230 zetels van het Parlement. CDS behaalde 24 zetels waardoor beide rechtse partijen de absolute meerderheid in handen hebben. De Socialistische Partij van de vertrekkende premier José Sócrates is 24 zetels verloren aan de PSD en staat nu op 73. De Unitaire Democratische Coalitie (CDU, de gezamenlijke verkiezingslijst van de communisten en de groenen) wint één zetel en heeft er nu 16, terwijl het Links Blok (BE) er 8 verliest en uitkomt op 8.
