EU

Solidariteit door welvaartsoverdracht

Gepubliceerd op 23 juni 2011 om 15:24

De Europese Unie is in een nieuwe fase beland, namelijk die van de overdracht van welvaart, betoogt Volkskrant-correspondent Arie Elshout. Het “miljardenspel” is volgens hem het begin van “een structureel proces, waarbij de rijkere lidstaten ten behoeve van de eenheid een deel van hun geld moeten overhevelen naar de armere lidstaten”, schrijft hij in het dagblad.

Volgens van Elshout kunnen we fluiten naar de miljardensteun uit het Europese noodfonds want “een kale kip kun je niet plukken. (...)Zeker niet als die kip over het chantagewapen beschikt ('als ik val, valt iedereen mee').

Van Elshout voert aan dat de rijkste lidstaten twee mogelijkheden hebben. “De eerste is het bergbeklimmersdilemma. Laat de gewonden achter om te voorkomen dat de rest er ook aan gaat. Dus vorm twee groepen eurolanden of hef de euro helemaal op.

De tweede mogelijkheid is die van de welvaartsoverdracht. “De Amerikaanse econoom en Nobelprijswinnaar Paul Krugman noemt dat de 'transfer union', waarbij 'de sterkere regeringen en landen automatisch hulp verstrekken aan de zwakkere'.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Deze laatste mogelijkheid is voor Elshout een keuze die gebaseerd is op “het mooie solidariteitsprincipe en geloof in één Europa. Maar politici moeten dan wel die keus democratisch laten legitimeren en eerlijk zeggen dat die miljarden niet abstract zijn maar moeten worden opgebracht. Door belastingbetalers, huizenbezitters, pensioentrekkers, ouders van schoolgaande en studerende kinderen, gebruikers van de gezondheidszorg, consumenten van kunst en cultuur. Kortom, door u."

In de Poolse krant Gazeta Wyborcza voeren Ryszard Petru en Pawel Swieboda aan dat als gevolg van deze ontwikkeling er een verandering is opgetreden in het concept van solidariteit tussen Europeanen onderling, die volgens hen de basis van de EU is. Petru en Swieboda, voorzitters van de Poolse vereniging van economen en van de denktank demosEUROPA, betogen dat Europa door de crisis niet langer is verdeeld “tussen rijken en armen langs de Oost-West-as,” maar “tussen het behoudende noorden en het verkwistende Zuiden dat geen toekomst heeft”.

In feite heeft de solidariteit die bij de uitbreidingen van de EU in 2004 en 2007 nog gold, nu plaatsgemaakt voor een nieuwe solidariteit die volgens beide auteurs erop is gericht om de perifere landen van de eurozone er weer bovenop te helpen, zodat de financiële instellingen in het rijke deel kunnen worden gered.

Dit veroorzaakt echter problemen en de vicieuze cirkel van nieuwe leningen, die wordt gemaskeerd door het eufemisme 'Europese mechanismen', zou doorbroken moeten worden. Petru en Swieboda pleiten er dan ook voor om vooral te kijken naar wat de groei in de hele EU kan aanzwengelen: verhoging van de productiviteit.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp