Kies een taal
Waarvoor is Mario Draghi anders in de wieg gelegd dan leiding geven aan een centrale bank? Toen hij in 1947 werd geboren, was zijn vader hard bezig in Rome het drukken van Italiaans naoorlogs geld te organiseren. Nu geeft de zoon leiding in hetzelfde gebouw – het Palazzo Koch in de Via Nazionale – als president van de Banca d'Italia.
Historisch gezien heeft Italië's centrale bank een ietwat dubieuze reputatie. Speculatieve zeepbellen, inflatiegolven en valutacrises hadden allemaal hun oorsprong in het Palazzo Koch en veel van de bankchefs – die net als de paus voor het leven werden benoemd – bemoeiden zich met de nationale politiek en bedisselden allerlei zaken in achterkamertjes. Ze staan bepaald niet in hoog aanzien.
Zal de nieuwe 'Mister Euro' uit deze schimmige instelling worden geworven? Dat is heel goed mogelijk. Draghi's naam wordt het vaakst genoemd als kandidaat om Jean-Claude Trichet als president van de Europese Centrale Bank op te volgen, nadat Axel Weber, het hoofd van de Duitse Centrale Bank, aankondigde dat hij in april zou aftreden en dat hij bovendien niet langer in de race was voor de topfunctie bij de Europese bank.
Uit een land met een uitgesproken inflatiecultuur
De vraag is: moet hij verantwoordelijk worden voor de stabiliteit van de Europese munt? Moet het toekomstige hoofd van de ECB, een conservatieve instelling die is gemodelleerd naar de inflatie bestrijdende Bundesbank, uit een land komen met een uitgesproken inflatiecultuur en de op een na grootste staatsschuld in de eurozone?
In besloten kring hebben vooraanstaande Duitse politici dat idee verworpen. Zij zouden niet weten hoe ze dat aan de Duitse kiezers moeten uitleggen. Ondertussen brult het veelgelezen boulevardblad Bild: "Geen denken aan" dat "deze Italiaan" president van de ECB wordt, die "waakt over de erfenis van de goede stabiele Duitse mark".
Aangezien bondskanselier Angela Merkel zelden uit de pas loopt met de denkbeelden van Bild en de Franse president Nicolas Sarkozy de Italiaan eveneens heeft bekritiseerd, lijken de kaarten al geschud. De leiders van de EU nemen een definitief besluit tijdens een top in juni en het is moeilijk voor te stellen dat zij tegen de wil van hun twee machtigste leden zullen ingaan.
Draghi heeft alleen een kans als de EU-leiders besluiten de beste kandidaat voor de functie te zoeken. In dat geval zou de Italiaan hoog op elk lijstje staan.
"Het beste dat Europa te bieden heeft"
Prominente economen in de hele wereld, waaronder de Amerikaan Nouriel Roubini, geloven in Draghi. Ministers van Financiën als de Luxemburger Luc Frieden noemen hem "imponerend en intelligent". Voormalig Duits minister van Financiën Peer Steinbrück zegt dat Draghi "altijd erg onafhankelijk, heel rustig en uitermate deskundig is" tijdens internationale financiële topbijeenkomsten als de G8 of de G20. In de hoofdkantoren van de banken in de Londense City – waar hij enkele jaren werkte als Europees hoofd van de Amerikaanse beleggingsbank Goldman Sachs – staat hij bekend als 'Super Mario'.
"Het hele internationale financiële establishment steunt Draghi", zegt een ingewijde in Brussel die in de Financial Times Deutschland wordt geciteerd. Hij is naar verluidt "de beste man die Europa in de aanbieding heeft".
Draghi is een heel andere persoon dan Silvio Berlusconi, de premier van Italië. Hij is kalm en beleefd. Hij is vriendelijk maar publieksschuw. Hij gaat niet naar glamourfeestjes. Hij belichaamt een nationaal alternatief voor Berlusconi, die bij veel Italianen gêne oproept.
Draghi studeerde eerst in Rome voordat hij een doctorstitel behaalde aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT). Nadat hij bij de Wereldbank in Washington had gewerkt, keerde hij in 1990 terug naar Italië waar hij de hoogste ambtenaar bij het ministerie van Financiën werd. In die hoedanigheid privatiseerde hij noodlijdende overheidsbedrijven en hervormde hij de onder schulden gebukt gaande staatsbegroting, wat een vereiste was voor Italië's toetreding tot de eurozone in 1999.
Draghi verliet zijn post toen Berlusconi in 2001 aantrad, en ging werken bij Goldman Sachs. De Franse president Sarkozy beschouwt deze manoeuvre als een smet op het blazoen van Draghi. Volgens de Duitse minister van Financiën Peer Steinbrück is het "meer een voordeel dan een nadeel" dat een continentale bankier "kennis heeft van de Anglo-Amerikaanse wereld". Toen de Banca d'Italia eind 2005 ten onder dreigde te gaan, riep de regering-Berlusconi hem terug naar huis.
Meer Pruisisch dan mediterraan
Zijn opvattingen over de Europese crisis zijn eerder Pruisisch dan mediterraan. In een monetaire unie is het "onaanvaardbaar dat afzonderlijke staten kunnen profiteren van andere landen", zei hij in een vraaggesprek met de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Daarom heeft de eurozone quasi-automatische regels nodig om de leden te dwingen een sobere en stabiele financiële koers te varen.
Hij wil meer regels voor de eurozone zodat de leden worden aangemoedigd hervormingen door te voeren die de groei bevorderen. Hij vindt het onbestaanbaar dat burgers in het ene land met 57 jaar met pensioen gaan, terwijl burgers in het andere land tot hun 67ste doorwerken. Dat leidt volgens hem tot verstoring van het concurrentie-evenwicht, wat iedereen geld gaat kosten. Duitsland heeft de pensioengerechtigde leeftijd opgetrokken tot 67 jaar en zijn concurrentiekracht verbeterd. "We moeten allemaal het Duitse voorbeeld volgen", zegt Draghi.
Het enige minpuntje lijkt te zijn dat hij een verkeerd paspoort heeft. En dus is het nog steeds mogelijk dat 'deze Italiaan' op de EU-top in juni wordt afgeserveerd. Er werd gespeculeerd dat de volgende ECB-president de Fin Erkki Liikanen of de Luxemburger Yves Mersch zou kunnen zijn. Zij komen beide uit landen die hun zaakjes goed op orde hebben.
Maar Finland heeft ondertussen de kandidatuur van Liikanen ingetrokken en de kansen van Mersch worden niet erg hoog ingeschat omdat een andere Luxemburger, Jean-Claude Juncker, vermoedelijk voorzitter zal blijven van de Eurogroep, het forum dat het beleid van de eurozone coördineert. En het is onwaarschijnlijk dat twee van zulke topfuncties binnen de EU aan hetzelfde kleine land vergeven zullen worden.
Met andere woorden, Draghi's kansen zijn zo slecht nog niet.
