Kies een taal
Merkel, Cameron, Sarkozy… De drie Europese leiders erkennen ieder op hun beurt dat het concept voor het gelukkig laten samenleven van mensen van diverse komaf zijn beste tijd heeft gehad. "Het multiculturalisme is volledig mislukt", stelde de Duitse bondskanselier al in oktober. Een zin die begin februari bijna letterlijk werd overgenomen door David Cameron, en een paar dagen later door Nicolas Sarkozy. Zonder af te wachten of ze misschien met elkaar overlegd hebben, of dat Berlusconi en Zapatero hun voorbeeld zullen volgen, moet er worden vastgesteld dat "Europa zijn mea culpa heeft uitgesproken", merkt het Moldavische dagblad Timpul op, dat Europa van een afstandje observeert. "Nadat ze ons meer dan een halve eeuw hebben voorgeschreven hoe we ons ten opzichte van nationale minderheden dienden op te stellen, slaat de EU nu opeens een hele nieuwe weg in!" Zou Europa genoeg hebben van zijn voorbeeldfunctie? Zou de EU de handdoek in de ring gooien, als een bokser die teveel klappen heeft gekregen? Tot op heden pasten de landen het multiculturalisme eerder toe uit verplichting dan uit vrije wil of overtuiging. De bevolkingsgroepen die bijdroegen aan hun rijkdom moesten immers integreren.
Tegenwoordig zou het multiculturalisme eigenlijk in tegenspraak zijn met het nationale beleid van de landen, en zelfs een gevaar kunnen betekenen voor de binnenlandse veiligheid. Sommigen van de leiders die tegenwoordig de kwalijke gevolgen van het multiculti-beleid hekelen, houden er ook van om te benadrukken dat de 'Europese normen en waarden' - christelijk voor sommigen, universeel voor anderen - het verdienen verdedigd te worden. Na de aankomst van de zojuist van hun tiran verloste Tunesische asielzoekers op Italiaans grondgebied leek het zelfs alsof deze leiders in paniek te zijn.
We kunnen maar beter pragmatisch zijn: onze leiders zouden zich bijvoorbeeld kunnen laten inspireren door het integratiemodel van de Verenigde Staten. Daar functioneert het ‘gekozen immigratie’-systeem best goed: er worden quota gesteld aan land van herkomst en vakgebied, en de immigrant heeft bij binnenkomst rechten en een baan. Dit systeem, dat tijdens verkiezingscampagnes vaak wordt aangehaald, zou ervoor zorgen dat de migratiestromen naar Europa in overleg met de landen van herkomst in goede banen zou worden geleid. Of, zoals de Italiaanse econoom Tito Boeri voorstelt, door het toekennen van asielrecht te koppelen aan een werkvergunning. Immigranten krijgen zo automatisch toegang tot de belangrijkste voorwaarde voor integratie: werk. Welke oplossing er ook wordt gekozen, het blijft noodzakelijk een werkelijk immigratie- en integratiebeleid in te voeren als we de normen voor een welkome ontvangst waar de EU zich op laat voorstaan, ook in praktijk willen brengen.
