Kies een taal
De Europese Centrale Bank (ECB) loopt grote risico’s omdat ze enorme hoeveelheden Grieks schuldpapier heeft. Veel meer dan de markten denken of wat er in de zakenpers is verschenen (misschien wel 100 miljard euro). Een munt met een dodelijk gewonde centrale bank maakt weinig kans op overleven.
Athene begrijpt dat goed en speelt dat ook ten volle uit. Waarom zou Europa de Griekse politici, die klaarblijkelijk geen intentie hebben om ernstige hervormingen door te voeren, een wapen geven waarmee ze het dan om de oren kunnen slaan? De ECB moet beschermd worden, en wel nú.
Om de Griekse politici de slagtanden uit te trekken, de chantagedreiging weg te nemen en de ECB te beschermen, moeten de EU-lidstaten de activa van de ECB waarborgen, opdat een wanbetaling niet fataal zou zijn voor de centrale bank.
De dreiging uit de handen van de chantageplegers rukken
Ja, die waarborg betekent dat het risico voor de belastingbetaler verhoogt, en dat is meteen een reden waarom de Europese politici niet bewegen. Maar ze moeten wel beseffen dat als ze de dreiging uit de handen van de chantageplegers rukken, er minder kans is dat die dreiging ook wordt uitgevoerd. Als de Griekse politici beseffen dat hun vuile spelletje niet zal werken, gaan ze misschien uit een ander vaatje tappen en ernstige pogingen ondernemen tot hervormen.
Dat is een goede zaak voor de Europese belastingbetaler - de voorafgaandelijke waarborgen verminderen het risico op een dure wanbetaling. Voorkomen is beter dan genezen.
François Baroin, de Franse minister van Financiën, gebruikt hetzelfde argument: hoe hoger de firewall, hoe minder kans dat hij moet worden ingezet. Meer geld beloven voor het permanente reddingsfonds ESM zal net geld uitsparen. En meer geld beloven om de ECB te beschermen, zou om dezelfde reden geld uitsparen. Het heet dan ook ‘beloven om meer geld te spenderen’, dus je moet het niet echt uitgeven.
De Duitsers willen Griekenland echter uit de euro schoppen, wanbetaling of niet, en ze proberen tijd te winnen om Italië en Spanje te stutten opdat die de turbulentie van een Griekse exit kunnen doorstaan. Dat zou echter een wanbetaling van Griekenland kunnen versnellen. Het is een beetje zoals de venijnige doodsteek van een stervende bij.
Totaal onbeschermd als IMF niet met extra geld over de brug komt
De Europese politici mogen niet riskeren dat Griekenland, wanneer het voelt dat het uit de euro wordt geschopt, hetzelfde doet als die stervende bij, en in een laatste uithaal in wanbetaling gaat. Ze moeten de ECB beschermen vooraleer de centrale bank kan worden gekwetst door een Griekse ‘doodsteek’.
Ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) komt in dit spel voor. Hoe meer Europa zich beschermt, hoe minder kans dat het IMF binnenstapt met extra reddingsgeld. De Europese politici treuzelen misschien net om het IMF binnen te halen met meer geld. Maar voor de ECB is dat een gevaarlijk spel. De centrale bank zou totaal onbeschermd zijn tegen een wanbetaling als het IMF beslist niet met extra geld over de brug te komen. Het is beter beschermende maatregelen te nemen en de IMF-kaarten te laten vallen waar ze zullen vallen.
Wellicht de meest directe dreiging van een Griekse wanbetaling komt van het dispuut over de verliezen die privébeleggers op Griekse obligaties moeten slikken om het reddingsgeld voor Griekenland vrij te maken. Zonder akkoord volgt wellicht een wanbetaling.
ECB moet aanspraak kunnen maken op belastinggeld
Een akkoord alleen zou wel eens niet kunnen volstaan om een wanbetaling te voorkomen. De ‘haircut’ zal zo groot zijn dat de ratingbureaus die niet ‘vrijwillig’ zullen kunnen noemen, en dus in de loop van het proces een of andere vorm van wanbetaling zullen uitroepen. Niemand weet wat er gaat gebeuren. De ECB beschermen is de allerhoogste prioriteit in dit klimaat van onzekerheid.
Tot dusver hebben de Europese politici zowat alles verprutst waar ze zich aan gewaagd hebben, en daarom dendert deze crisis maar verder. Misschien is het deze keer wel hun laatste kans. Als ze ook de bescherming van hun centrale bank verkeerd aanpakken, is het misschien te laat voor de euro en de ECB.
De ECB moet aanspraak kunnen maken op belastinggeld als de euro wil overleven. Nu is het tijd om de ECB te waarborgen.
Het fiscale pact
EU in een vicieuze cirkel
Het fiscale pact is een grote teleurstelling, een "excuus voor de EU om geen solidaire politieke unie te hoeven creëren", klaagt Gazeta Wyborcza. In een commentaar op de recente EU-top, ruimt de grootste krant uit Warschau veel plaats in voor het impopulaire Duitse idee om, in ruil voor financiële hulp aan Athene, een speciale eurozone-commissaris voor Griekenland aan te stellen.
"Het idee van een 'Griekse toezichthouder' is onuitvoerbaar, maar het toont aan dat de crisis tot oplossingen leidt die de EU uit elkaar drijft in plaats van politiek te verbinden", schrijft Gazeta Wyborcza. De krant vraagt zich af wat er gebeurd is met het "nieuwe Marshallplan" voor Athene dat in juli 2011 werd aangekondigd en waarmee banen geschept moesten worden en werklozen opgeleid.
"Het geval van het kleine Griekenland dat door de machtige monetaire unie niet geholpen kon worden, brengt de eurozone in beleggersogen in diskrediet. Het fiscale pact zal daar geen verandering in brengen", concludeert de krant.
