Kies een taal
Binnenkort wordt er een nieuwe bewapende Europese macht naar Griekenland gestuurd om de grens met Turkije te bewaken. Dit gebeurt in een poging de sterk stijgende stroom immigranten in te dammen. De Rapid Intervention Border Teams zijn samengesteld uit grensbewakingspersoneel uit andere Europese landen. Dit zal de eerste keer zijn dat Brussel multinationale gewapende eenheden voor de Europese landsgrenzen inzet.
De Europese Commissie liet op 25 oktober weten dat de teams binnen enkele dagen in Griekenland zullen arriveren, hoewel er nog een besluit moet worden genomen over het aantal en de samenstelling van de manschappen. Een Commissieambtenaar noemde het "een nieuw front. De teams zijn bewapend maar mogen hun wapens alleen gebruiken voor zelfverdediging".
"Griekenland kan deze situatie niet langer alleen aan"
Dit weekend ontving Brussel het hulpverzoek uit Athene. De Griekse regering weet niet langer hoe ze om moet gaan met de honderden migranten die Griekenland iedere dag binnenkomen via een onherbergzaam, onbewaakt stuk grensgebied in de buurt van de stad Edirne. "De stroom mensen die de grens illegaal oversteken neemt een alarmerende omvang aan", zegt Cecilia Malmström, Eurocommissaris voor Binnenlandse zaken. "Griekenland kan deze situatie duidelijk niet langer alleen aan."
Volgens Brussel komen ongeveer acht van de tien migranten die naar Europa willen via Turkije Griekenland binnen. Sommigen van hen zijn illegale economische migranten, overgeleverd aan de genade van mensensmokkelaars. Velen zijn Irakese en Afghaanse asielzoekers, die volgens de Verenigde Naties en de EU door Griekenland behandeld worden op een manier die niet valt goed te praten. "De situatie is rampzalig", zegt de EU-woordvoerder. "De Grieken kunnen het op dit moment niet aan. Het is een klein land dat geconfronteerd wordt met een enorme druk."
Het aantal mensen dat dit jaar Griekenland is binnengekomen is bijna verviervoudigd, tot ongeveer 34.000, tegen 9.000 vorig jaar. Bij Afghanen zoals de 15-jarige Ahmad Fahim is de route naar Europa via Griekenland algemeen bekend. De jongen uit de Oost-Afghaanse stad Jalalabad reisde per bus naar de Afghaans-Iraanse grens, liep onder begeleiding van mensensmokkelaars door Iran en werd door hen naar Turkije gebracht. Van daaruit trokken ze naar de kust tegenover het Griekse eiland Mytilene. "Het duurde vier maanden en ik moest de smokkelaars $1500 betalen [€1076]," vertelt Ahmad. "Onze voeten deden enorm pijn. Maar ik dacht de hele tijd aan Engeland, waar ik familie heb. De omstandigheden in Griekenland zijn verschrikkelijk. Op het politiebureau zaten we met zijn twintigen in een vieze cel. En voordat ze ons lieten gaan, sloegen ze Fahimullah omdat hij zei dat hij zich niet lekker voelde."
"De Griekse kustwacht vernielde onze boot"
Matthew, 22 jaar, uit Congo, vertelt: "Mijn vader heeft mij leren bidden. Onderweg naar hier, bad ik veel en heb ik mijn vader vaak bedankt. De Griekse kustwacht vernielde onze boot toen we probeerden over te steken en stuurde ons opzettelijk terug naar Turkije. Er stak een storm op en niemand van ons kon zwemmen. We waren bijna doodgegaan."
Volgens de VN vonden negen van de tien arrestaties van illegale migranten in Europa dit jaar plaats in Griekenland. Manfred Nowak, VN-rapporteur voor mensenrechten bracht onlangs een bezoek aan Athene en trof daar asielzoekers aan die onder "onmenselijke en vernederende" omstandigheden gevangen waren gezet. "Sommige ruimtes waren zo overbevolkt, donker en vuil dat we slechts met veel moeite bij de gevangenen konden komen. We moesten eruit omdat er niet genoeg lucht was om adem te halen", vertelt hij.
In het afgelopen jaar hebben Brussel en de EU-regeringen geprobeerd de Middellandse Zeeroutes voor migratie en mensensmokkel naar Spanje, Italië en Malta te blokkeren door middel van zeepatrouilles. En ook sloten zij controversiële overeenkomsten met kolonel Muammar Khadaffi van Libië om de migranten terug te nemen. Libië vormde een van de belangrijkste doorvoerlanden voor mensen uit Afrika en het Midden-Oosten.
Iraanse asielzoekers hebben hun mond dichtgenaaid
Door het afsluiten van deze routes proberen duizenden immigranten het nu via Griekenland. Ze komen vanuit Pakistan, Afganistan, Irak, Iran en Afrika via Turkije het land binnen. De Griekse minister van Politie, Christos Papoutsis, zei dit weekend: "Op de Griekse landsgrens met Turkije is er dagelijks sprake van een massale toestroom vreemdelingen die het land illegaal proberen binnen te komen om van daaruit toegang te krijgen tot andere EU-landen."
Er wordt gezegd dat er zo'n 25 Iraanse asielzoekers in Griekenland in hongerstaking zijn gegaan, en soms zelfs hun mond hebben dichtgenaaid, om te protesteren tegen hun behandeling en tegen de Griekse weigering om hun asielverzoeken in behandeling te nemen.
Een strook van elf kilometer aan de buitengrens van de EU in de buurt van de Griekse stad Orestiada zou volledig open en onbewaakt zijn. Hoewel het terrein daar moeilijk begaanbaar is, komen er iedere dag een paar honderd migranten de EU binnen. De crisis wordt nog verergerd doordat andere EU-landen gearresteerde illegale migranten terugsturen naar Griekenland omdat er in de EU-regels bepaald wordt dat zij teruggestuurd mogen worden naar het land waar ze de EU binnenkwamen.
Vanuit Griekenland bezien
EU wordt zich eindelijk bewust van het probleem
“Om beter de illegale immigratiestromen in ons land het hoofd te bieden, isFrontex, het Europese grensagentschap, ter plaatse gekomen”, meldt de Griekse krant To Ethnos. In het noordelijke Evros bij de grens met Turkije brengen Frontex en de Griekse politie de omvang van de migratie in kaart. “De laatste maanden is de immigratie tot recordhoogte gestegen”, aldus het linkse dagblad. “90% van de illegale immigranten in Europa worden aangehouden in Griekenland”. To Ethnos is er sprake van “een overwinning van de huidige regering omdat de EU zich eindelijk realiseert dat de grenzen van Griekenland ook de grenzen van Europa zijn”. “De minister van Burgerbescherming heeft verklaard dat Turkije een doorvoerland is voor immigranten en dat Griekenland met het echte probleem zit”, aldus de krant. Volgens Frontex was drie kwart van de 40.000 immigranten die dit jaar in Griekenland aankwamen via Turkije gekomen.
