Kies een taal
"Catalonië wil geholpen worden", schrijft El País een dag nadat de president van deze autonome regio, Artur Mas, aankondigde financiële steun aan de centrale regering te gaan vragen. Catalonië is een van de rijkste regio's van Spanje, maar heeft met een bedrag van 42 miljard euro, waarvan 5,7 miljard in 2012 moet worden afgelost, ook de hoogste schuld. Na Valencia en Murcia is Catalonië de derde autonome regio die zich genoodzaakt ziet een beroep te doen op het liquiditeitsfonds voor de regio's (FLA) dat 18 miljard euro in kas heeft. Voor de krant komt dit nieuws over de "regiocrisis", zoals de kop boven het hoofdredactionele commentaar in El País luidt, midden in de financiële storm die Spanje en de eurozone teistert. De risicopremie, dat wil zeggen het verschil tussen de rente die Duitsland betaalt en de rente die aan Spanje wordt berekend, heeft met 6,5 procent een recordhoogte bereikt, net als de rente op staatsobligaties met een looptijd van tien jaar (7,6 procent).
(…) de regio's zijn in een kritieke fase van de financiële crisis terechtgekomen, met als eerste en ernstigste gevolg dat het vertrouwen van investeerders in de solvabiliteit van de Spaanse schuld verder slinkt.
De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de regio's, aldus de krant, maar ook bij het kabinet-Rajoy.
De regio's zijn er jarenlang stelselmatig niet in geslaagd binnen de grenzen van hun begrotingen te blijven, waardoor de schulden steeds verder opliepen. Om politieke redenen of eenvoudigweg uit slordigheid hebben de opeenvolgende regeringen dit door de vingers gezien en vergeten te verlangen dat afspraken over begrotingstekorten werden nagekomen. [Maar] wat op de publieke opinie en de investeerders een wel heel slechte indruk maakt, zijn de chaotische betrekkingen tussen de centrale regering en de regionale besturen (...). De regering heeft verzuimd te zorgen dat ze op de hoogte was van de werkelijke financiële situatie van de regio's. Het is onder meer dat verzuim dat ons in deze uitzichtloze situatie heeft gebracht.
"Catalonië geeft zijn ondergang toe", kopt El Mundo. De Madrileense krant heeft kritiek op de regionale leiders en vindt dat "wat overbodig is geschrapt moet worden".
Niemand zou er enig begrip voor hebben als het steeds weer de bevolking is die moet opdraaien voor de inspanningen die voor de reddingsoperaties nodig zijn terwijl de regionale leiders hun machtsstructuren onaangetast laten. De regio's hebben op nog geen enkele manier gereageerd op de dramatische situatie waarin ze verzeild zijn geraakt. En de centrale regering heeft vooral moeite gedaan om aan de eisen van Brussel te voldoen. (...) We weten allemaal hoezeer de regio's gekant zijn tegen de ontmanteling van hun overbodige organisaties [regionale televisiezenders, ‘ambassades’ en andere instanties die zijn afgekeken van de centrale overheid, red.] en dus zouden ze door de regering gedwongen moeten worden om in te krimpen. (...) Als Rajoy er niet in slaagt de regio's, nu ze failliet zijn, onder controle te krijgen, dan zal die fout hem voor altijd aankleven.
Catalaanse kranten benadrukken dat de reddingsoperatie samenvalt met het moment waarop het Catalaanse parlement debatteert over het ‘begrotingspact’, waarmee het de onderhandelingen met Madrid over de bijdrage van Catalonië aan de nationale begroting wil heropenen. Doel is het verlagen van de Catalaanse bijdrage aan de financiering van de andere regio's en behoud van meer eigen financiële reserves, naar voorbeeld van Baskenland, dat in het Spaanse begrotingsmodel een uitzondering vormt. Maar Catalonië is "rijk noch gevuld", kopt El Periódico, waarmee wordt verwezen naar het verzoek om heropening van de onderhandelingen over het begrotingspact . Ze kan "het dus maar beter niet over het begrotingspact hebben", vindt hoofdredacteur Enric Hernández.
Zoals een schipbreukeling geen tegenprestatie verlangt van degene die hem een reddingslijn toewerpt, lijkt het geen goede strategie om je te onderwerpen aan het dictaat van het ministerie van Financiën maar tegelijk de sleutel van de kas te eisen. De beste oplossing zou zijn dat Catalonië blijft vasthouden aan een begrotingspact maar niet rept over onderhandelingen met de staat zolang de omstandigheden niet zijn veranderd.
La Vanguardia meent dat de regionale regering een belangwekkende stap heeft gezet: “staatssteun in ruil voor het inleveren van autonomie". De krant trekt spottend een vergelijkingmet de reactie van Rajoy op de steun van de EU aan de Spaanse banken.
De Catalaanse regering bezweert ons dat er geen sprake is van een reddingsoperatie of van inmenging [van buitenaf]. Het zou slechts gaan om een kredietlijn en de voorwaarden hebben uitsluitend betrekking op het geleende bedrag. Rajoy zei precies hetzelfde naar aanleiding van de redding van de banken, waarvan de voorwaarden inmiddels bekend zijn. Het succes van die theorie kennen we.
