Dit was een zeer bijzondere zondagochtend: de kleine wereld van bestuurders van grote Portugese ondernemingen (Energias de Portugal, Banco Comercial Português en Portugal Telecom) was voltallig aanwezig in het Palácio das Necessidades in Lissabon. De president van China, Hu Jintao, en de minister-president van Portugal, José Sócrates, staken hun tevredenheid over de ondertekening van de akkoorden door de bedrijven van beide landen niet onder stoelen of banken (zie hieronder).
De afkoop van de staatsschuld van Portugal is niet openlijk ter sprake gekomen, maar de Portugese diplomatie kon zich in de handen wrijven. China is een opkomende wereldmacht en een klein land als Portugal heeft er alle belang bij om China tot zijn handelspartners te rekenen. Maar zaken doen met Peking heeft een keerzijde, namelijk de kwestie van de groeiende invloed van China in de wereld aan de ene kant en die van de democratie en de mensenrechten aan de andere kant. De vraag is hoe deze twee aspecten van de Chinese gigant met elkaar verenigd kunnen worden. Dat is het hele eieren eten. En er is geen gemeenschappelijk antwoord.
Verandering geostrategisch evenwicht
Het bezoek van Hu Jintao aan Lissabon laat zien dat Portugal deel uitmaakt van de mondiale ambities van Peking, omdat het land lid is van de Europese Unie. Het zou absurd zijn om het economische partnerschap met China in een kwaad daglicht te stellen. Bovendien behandelen de Chinezen ons stukken beter dan de markten van sommige democratische landen. Toch mogen we niet uit het oog verliezen wat de gevolgen zijn van deze groeiende toenadering tussen Europa en China.
Deze toenadering loopt overigens gelijk aan een progressieve verwijdering tussen Europa en de Verenigde Staten. Het geostrategische evenwicht van onze planeet maakt momenteel een verandering door via een oorlog die wordt gevoerd met euro’s, yuans en dollars. En met deze oorlog sterft de droom die het westen had om Peking te onderwijzen in democratie. Dat is het grootste risico van zaken doen met China. Ons uitermate opportunistische gedrag brengt het meest onschendbare en belangrijkste kapitaal van Europa in gevaar, namelijk dat wij over de hele wereld als een vrije ruimte gezien willen worden.
Cijfers
Contracten goed voor honderden miljoenen euro’s
De bilaterale handelsovereenkomsten en -akkoorden die de president van China, Hu Jintao, en de minister-president van Portugal, José Sócrates, op 7 oktober in Lissabon hebben ondertekend, zijn samen goed voor één miljard dollar (718 miljoen euro) becijferden de Chinese pers en Diário de Notícias. Het Portugese dagblad schrijft verder dat Portugal en China vier samenwerkingsovereenkomsten en negen handelsakkoorden hebben gesloten waarbij grote bedrijven als Portugal Telecom, Energias de Portugal, Huawei Technologies, Millennium BCP en de Industrial and Commercial Bank of China betrokken zijn. Hoewel de kwestie van de afkoop door China van de Portugese staatsschuld tijdens de officiële gesprekken zorgvuldig uit de weg is gegaan, “is dit punt wel aan de orde gekomen tijdens de ontmoetingen voorafgaand aan de ceremonie voor de ondertekening van de protocollen”, aldus de krant uit Lissabon die bovendien schrijft dat “Portugal reeds 93% van de obligaties voor dit jaar op de markt heeft gezet”. Een andere Portugese krant, i, wijst er tot slot op dat de akkoorden met China slechts een eerste stap vormen op de weg naar een financieel herstel van Portugal, dat bovendien voornemens is relaties aan te knopen met andere opkomende markten zoals Indonesië en Singapore.