Kies een taal
Sinds het voortbestaan van de eenheidsmunt wordt bedreigd door de schuldencrisis, heeft het duo 'Merkozy' het roer van het euroschip in handen genomen. Niet op grond van een of andere overeenkomst tussen de lidstaten, maar om de eenvoudige reden dat er geen alternatief is - There Is No Alternative, TINA, zoals een IJzeren Dame ooit zei.
Maar eigenlijk is dat er wel degelijk. Daarvoor hebben we immers de Europese Commissie, die toeziet op de naleving van de verdragen. Zij vormt de ‘economische regering’ van de EU, zoals voorzitter José Manuel Barroso kortgeledenweer eens benadrukte. Echter, als het om de eurozone gaat, dan is het de Eurogroep, dat wil zeggen de ministers van Financiën en dus de regeringen, die het voor het zeggen hebben. Parijs en Berlijn dus. Met de recente benoeming van de voorzitter van de Europese Raad, Herman van Rompuy, tot ‘Mister Euro’, waaraan Angela Merkel en Nicolas Sarkozy hun zegen hebben gegeven, is de rol van de lidstaten, Duitsland en Frankrijk voorop, bij het economisch bestuur van ‘Euroland’ versterkt.
De moeilijkheid zit hem in het feit dat deze configuratie niet stoelt op een verdrag en dat de besluiten van ‘Merkozy’ hoe langer hoe minder onderwerp van discussie lijken te zijn, zelfs niet binnen de eurozone. Geen enkel ander land is namelijk in staat om invloed op de besprekingen uit te oefenen of tegenwicht te bieden tegen een stoomwals die zich steeds minder bekommert om beleefdheid tegenover gelijken, zoals wel is gebleken uit de toon waarop een mogelijk referendum in Griekenland door ‘Merkozy’ is neergesabeld.
Van de andere ‘grote landen’ zit Italië, de derde economie van de eurozone, vanwege zijn instabiele regering en kwetsbare overheidsfinanciën in het beklaagdenbankje. Spanje, dat aan de vooravond staat van verkiezingen, is ook nog niet uit de problemen. Zij hebben zwaar te lijden onder de schuldencrisis en zijn, net als Portugal en Ierland, nog ver af van de tripe A-rating van de kredietbeoordelaars, die landen die deze status nog wel genieten bovennatuurlijke krachten lijkt toe te kennen. Dat verklaart overigens waarom de Franse president zijn land met alle geweld binnen deze meest gewilde kring van dit moment wil handhaven. De overige landen van de eurozone - Oostenrijk, Finland, Luxemburg en Nederland - leggen geen gewicht in de schaal of scharen zich achter het Frans-Duitse koppel.
Hoewel het wellicht lukt de gevaarlijkste klippen te omzeilen, lijkt er echter geen helder beeld te zijn van de koers die men het euroschip wil laten varen - en daarvoor heeft het duo ook helemaal geen mandaat. Dit ontbreken van duidelijkheid en legitimiteit drukt zwaar op het verloop van de crisis en wekt de indruk dat zonder kompas wordt gevaren. Nu men in zwaar weer verzeild is geraakt, wil men het roer alleen overgeven aan iemand die het schip en de bemanning naar een veilige haven weet te loodsen.
