Wybierz język
Dilema Veche : Czy Europa ma duszę?
Hugo De Greef : Tak, na pewno. Nazwa naszej organizacji - „Dusza dla Europy – A Soul for Europe" - była inspirowana przez Jacquesa Delorsa, który kiedyś powiedział: „potrzebujemy duszy dla Europy". Ja i moi koledzy z naszej organizacji uważamy, że my wszyscy, mieszkańcy Europy, uczestniczymy w tej samej kulturze, że splata nas wiele jednoczących nas więzi. I, szczególnie w obecnych czasach, dzielimy tego samego ducha. To jest serce Europy, które chcemy okazać w jego pełnej krasie. Jeśli chcemy trzymać się razem, to tym spoiwem będzie kultura. Innymi słowy „kultura tworzy obywateli".
Jak zdefiniowałby Pan kulturę europejską? Jakie są jej istotne cechy?
W najszerszym znaczeniu, kultura stanowi pewien stopień cywilizacji i zbiór wartości. Wartości te zostały przedstawione w ustępie preambuły traktatu lizbońskiego. Są integralną częścią kultury europejskiej. I to są właśnie te wartości, które Unia Europejska chce rozpowszechniać. Ale jeśli mnie pan pyta, co to znaczy - kultura europejska - w ścisłym tych słów znaczeniu, to nie wiem, co odpowiedzieć. Co to znaczy „europejski” w literaturze, w filmie, teatrze, tańcu, sztukach wizualnych? Widać tu wpływy wszelkiego rodzaju, zewsząd. To co jest specyficzne dla Europy, to poczucie odpowiedzialności ze strony organów państwowych, które wyraża się wspieraniem działalności kulturalnej i ochrony dziedzictwa kultury.
Czy obecny system finansowania w Belgii czy też w Unii Europejskiej, nie jest czasami skory do cenzurowania kreatywności?
Jeśli chodzi o mój kraj, a zwłaszcza Flandrię, to mogę powiedzieć, że w ciągu ostatnich piętnastu lat, system finansowania ewoluował w sposób wręcz nadzwyczajny. Flandria jest regionem Europy z proporcjonalnie największą liczbą instytucji kulturalnych. Istnieje niezliczona ilość miejsc, w tym także w niewielkich miasteczkach, w których wytwory kultury mogą być wystawiane. Ale [[istnieją w Europie ogromne różnice dotyczące kwestii wspierania kultury]].
Na przykład, trzy, cztery lata temu, odnotowano masowe zwolnienia w sektorze kultury w Holandii. Rozwiązano orkiestry filharmoniczne, zamknięto teatry, opery. Wydatki na kulturę zostały zmniejszone o 40%. W Hiszpanii cięcia były jeszcze bardziej drastyczne. To nie jest cenzura, ale efekty nie różnią się bardzo od tych, które ona powoduje, ponieważ szanse tworzenia są unicestwiane.
W dyskursie politycznym, często mówi się, zwłaszcza w czasach kryzysu, że wydatki na kulturę są zbyt wysokie. Czy kultura może być opłacalna?
To zależy od punktu widzenia. Istnieją bardzo poważne badania wykazujące na to, że opłaca się inwestować w kulturę. Na przykład badania przeprowadzone kilka lat temu na wniosek Komisji Europejskiej w sprawie wpływu kultury na społeczeństwo, przyniosły zaskakujące rezultaty. Obroty sektora kultury okazują się wyższe niż przemysłu samochodowego. Prawie sześć milionów Europejczyków, około 3% ludności UE, pracuje w sektorze kultury. Wszystkie dane wskazują na to, że ma on bardzo istotne znaczenie. [[Kultura kosztuje, ale jej uprawianie przynosi zyski]].
Poza tym pragmatycznym punktem widzenia, jaka jest idealistyczna wizja? W jaki sposób kultura może zmienić Europę?
Trudno jest teraz zaoferować idealistyczną wizję kultury. Gdy bezrobocie sięga niepokojąco wysokiego poziomu, powyżej 20%, jak to ma miejsce w Hiszpanii, gdy finansiści wyjaśniają posługując się bardzo dobitnymi argumentami, że euro jest w niebezpieczeństwie, to jest jasne, że priorytety są gdzie indziej. Ale myślę, że jest to oczywiste dla każdego, iż kultura daje poczucie przynależności.
