Kies een taal
"Europa is een uitgestrekt continent" stelde de Britse journalist Hamish McRae deze week in The Independent vast. Wij willen dit nog wel eens vergeten sinds het vliegtuig de auto en trein verving. Sinds vijftien jaar is het dankzij de liberalisering van het luchtvervoer en de low-cost revolutie is het steeds gemakkelijker, sneller en vooral goedkoper geworden om door Europa te reizen. Wat je verder ook mag denken over hun besparingsactiviteiten, Ryanair en EasyJet hebben op een bepaalde manier meer voor de uitwisseling tussen Europese burgers gedaan dan de grote overheidsprojecten en de uitbreiding van de Unie. Maar nu dreigt de vulkaan Eyjafjallajökull letterlijk roet in het eten te gooien.
Na een week lang met een geblokkeerd luchtruim geconfronteerd te zijn, zijn we ons veel bewuster geworden van onze afhankelijkheid van het luchtverkeer. Daarnaast weten we nu dat bepaalde regio's, vooral in Oost-Europa, onvoldoende toegankelijk zijn via de weg of het spoor. Ten slotte hebben we de milieuwinst kunnen vaststellen - minder lawaai, minder CO2-uitstoot - die de beperking van het vliegverkeer met zich meebracht.
De ontwikkeling naar een Europa van de burgers is dus gedeeltelijk gebaseerd op een transportmiddel dat vervuilend is, dat ongelijkheid in de hand werkt doordat er voor sommige bestemmingen weinig alternatieven zijn, en dat kwetsbaar is omdat een wolk veel activiteiten kan laten stilvallen. Om zijn sociale, ecologische en politieke ambities te kunnen verwezenlijken, zou Europa dus de gelegenheid te baat moeten nemen om aan een ander model te denken.
Zo zou Europa bijvoorbeeld de hogesnelheidstreinen sneller dan gepland kunnen inzetten op het hele continent, de activiteiten van de grote nationale luchthavens kunnen coördineren om het verkeer boven onze hoofden in betere banen te leiden en terug te dringen, de transportmiddelen voor handelsverkeer kunnen diversifiëren naar rails of water, en dat ook weer op een gecoördineerde manier. De manieren waarop de Europeanen samen aan een groenere en solide economie zouden kunnen werken zijn legio. Eric Maurice
